İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri
Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin
Toros, rüzgar aracılığıyla her yıl milyonlarca ton tozun, çöl yüzeyinden
havalanarak kıtalar ve okyanusları aşmak suretiyle atmosferde yaptığı
yolculuğun, normal bir durum olduğunu kaydetti.
Sahra Çölü'nden atmosfere karışan tozların, zaman zaman
görüş mesafesini etkileyebilecek seviyelere ulaşabildiğini dile getiren Toros,
havadaki tozların yeryüzünde birikebildiğini veya yağmurla yere ulaşabildiğini
anlattı.
Toros, suyun buharlaşmasıyla tozun kaldığını ifade ederek,
"İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Modelleme Takımı değerlendirmelerine
göre, Türkiye'nin batısı sahradan gelen çöl tozu etkisinde. Çöl tozunun bugün
İstanbul'da daha da etkili olması bekleniyor. Avrupa genelinde görülen çöl tozu
etkisi hafta sonuna kadar ülkemizin batı kesimlerinde yer yer etkin olarak
hissedilecek. Gece, bağıl nem miktarının artmasıyla araçlar üzerinde de
görülebilecek." dedi.
Solunum yolu hassasiyeti olanlar dikkat
Prof. Dr. Hüseyin Toros, çöl tozu içeren yağmurların, içinde
barındırdıkları mineraller sayesinde bitkilerin gelişiminin ve veriminin
yükselmesine katkı sağladığını dile getirerek, çöl tozları toprak verimliliğini
arttırırken radyo iletişimi, hava ve kara ulaşımı gibi alanlarda olumsuz etki
yaratabildiğini anlattı.
Şehirlerde var olan hava kirliliğine ek olarak çöl
tozlarının eklenmesinin sağlık sorunlarını arttırdığını vurgulayan Toros, şöyle
devam etti:
"Havadaki toz yoğunluğunun artması solunum yolu hassasiyeti olanlar başta olmak üzere yaşlılar ve çocukları daha fazla etkiler. Çok küçük çaplı tozlar solunum sistemimizin sahip olduğu süzgeci geçerek akciğerlerimize kadar ulaşabilir. Yoğun ve uzun süreli toza maruz kalmak bağışıklık sistemimizi olumsuz etkiler. Kum ve kuvars içeren çöl tozları silikozis hastalığını tetikleyebilir. Bu olumsuzluklara rağmen çöl tozlarının ekosistemin devamlılığındaki rolü büyüktür. Örneğin denizdeki canlı hayatının demir gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli rol oynar."