Parkinson ya da
obezite ameliyatı sonrası kumar bağımlılığı görülebiliyor!
Parkinson hastalığı gibi bazı nörolojik hastalıklarda ve
bazı nörosistemi etkileyen ilaçlardan sonra kumar bağımlılığı ortaya çıktığını
vurgulayan uzmanlar, başarılı mide küçültme ameliyatlarının ardından kumar
bağımlılığı gelişebildiğine dikkat çekiyor. Bu fenomen “bağımlılık transferi”
olarak adlandırılıyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri
Uzmanı Prof. Dr. Gül Eryılmaz, “kumar oynama bozukluğu” olarak da adlandırılan
kumar bağımlılığına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Kumar bağımlılığı bir
beyin hastalığıdır
Prof. Dr. Gül Eryılmaz, kumar oynama bozukluğunun, “kişinin
bireysel, ailevi veya mesleki işlevselliğinin bozacak şekilde kumar oynama
davranışının kontrol edilememesi ile karakterize, kalıcı ve tekrar eden
istenmeyen kumar davranışları” olarak tanımlandığını söyledi.
Türkiye’de yapılan epidemiyolojik çalışmaların kısıtlı
olmasından dolayı küçük ölçekli çalışmalar
bulunduğunu belirten Prof. Dr. Gül Eryılmaz, “Kumar bağımlılığı
yaygınlığının yaklaşık olarak yetişkinler için % 0,1-2,7 arasında olduğu
bildirilmektedir” dedi.
Kumar bağımlılığının
nedeni genetik olabilir
Kumar bağımlılığının nasıl geliştiğine yönelik çalışmaların
buna birkaç önemli etken olduğunu düşündürttüğünü kaydeden Prof. Dr. Gül
Eryılmaz, bunlardan birisinin genetik yatkınlık olduğunu söyledi.
Aile bireylerinden gelen bazı genetik faktörlerin kumar
bağımlılığı için risk faktörü oluşturduğu bilindiğini dile getiren Prof. Dr.
Gül Eryılmaz şöyle konuştu: “Aynı zamanda çok sayıda çalışmada erkek cinsiyet,
genç yaş, yaşanılan bölge, düşük sosyoekonomik durum gibi sosyodemografik
özellikler ile erken yaşta kumar aktivitelerinin başlaması, psikiyatrik eş tanı
olması, olumsuz çocukluk yaşantıları, kumar ve madde aile öyküsü gibi faktörler
kumar bağımlılığı için risk faktörü olarak belirlenmiştir. Cinsiyet
araştırmalarında kumar bağımlılığının yaşam boyu yaygınlığı erkeklerde kadınlardan
daha yüksek bulunmuştur.”
Fenomen bağımlılık
transferi de kumara yönlendirebiliyor
Diğer yandan ilginç şeklide Parkinson hastalığı gibi bazı
nörolojik hastalıklarda ve bazı nörosistemi etkileyen ilaçlardan sonra da kumar
bağımlılığı ortaya çıktığını vurgulayan Prof. Dr. Gül Eryılmaz, “Yine aynı
şekilde günümüzde mide küçültme ameliyat yöntemleri obezite tedavisinde artan
sayıda kullanılmaktadır. Cerrahi sonrasında psikiyatrik komplikasyonlar
görülebilmektedir. Başarılı kilo verme ameliyatları sonrasında klinisyenler
bazı hastaların aşırı yemeyi bıraktığını ve bunun yerine alkol madde ya da
kumar bağımlığı gelişebildiğini bildirilmişledir. Bu fenomen bağımlılık
transferi olarak adlandırılmıştır” diye konuştu.
İnternet kullanımı
kumar oynamayı kolaylaştırıyor
İnternet kullanımının yaygınlaşmasının kumar oynamayı
kolaylaştırdığını dile getiren Prof. Dr.
Gül Eryılmaz, özelikle akıllı telefon kullanımı, internete ve bahis sitelerine
kolay erişim, bu tür sitelerin reklamlarının cazip olmasının olası risk
faktörleri olduğunu kaydetti.
Kumar bağımlılığı tedavisinde uzman desteğinin önemine
işaret eden Prof. Dr. Gül Eryılmaz, “Bu durumla ilgili herhangi bir sorun
yaşadıklarında mutlaka danışmanlık almaları ilerideki sorunları önleyecektir.
Kişi profesyonel destek almasa da mutlaka ailelerin almaları tedavinin önemli
bir basamağı olacaktır. Ailelerin tedavi sürecinde yapacaklarının ilaç, terapi
kadar önemi vardır” diye konuştu.
Kumar bağımlısı
yakınları ne yapmalı?
“Aileler ilk önce tükenmişlikleri için bireysel destek
alsınlar” diyen Prof. Dr. Gül Eryılmaz, “Aileler kendilerini suçlamasınlar ve
yalnız değiller. Kumar nedeniyle olabilecek borçları ödemesinler ve gerekirse
finansal danışmanlık alsınlar. Psikolojik olarak aile dinamiklerinin ve aile
iletişim örüntülerinin incelenmesi ve için aile terapilerinden yardım alsınlar”
tavsiyesinde bulundu.