Dünya bor piyasasının yüzde 62'sine sahip olan Türkiye'de,
bor madeninden daha fazla katma değer elde etmek için atılacak adımlar, Eti
Maden Genel Müdürlüğü ev sahipliğinde düzenlenen Bor Çalıştayı'nda ele alındı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in de katıldığı çalıştaya, çok
sayıda sektör ve üniversite temsilcisi katıldı.
Bakan Dönmez burada yaptığı konuşmasında, lineer ekonominin
üretim-tüketim dengesindeki klasik çizgisel ekonomik kurallarının geride
bırakıldığını belirterek, üret-tüket-yeniden üret çizgisindeki döngüsel
ekonominin kuralları ve buna bağlı olarak gelişen yeni teknolojilerin
deneyimlendiğini ifade etti.
“Yüksek teknoloji
ürünlerde, batarya teknolojisinde kullanılan lityum üretimi yerli
mühendislerimizin gayretiyle başladı”
Mühendislerin üretkenlikleri ile ön plana çıkması
kapsamında, benzer bir durumun bor cevherinde de yaşandığına dikkati çeken
Bakan Dönmez, “Bor atıklarından yerli lityum üretilmesi projemiz buna güzel bir
örnek teşkil ediyor. Dünyada hem pazar hem de rezerv açısından lider olduğumuz
bor madeninde uç ürün ve yüksek teknoloji adımlarımızın sonuçlarını almaya
başladık. Özellikle yüksek teknoloji ürünlerde batarya teknolojisinde
kullanılan lityum üretimi de yerli ARGE mühendislerimizin gayretiyle başladı. Artık
çıtayı sadece üretimle, ihracat rakamlarıyla belirlemek bize yetmez. Enerji
teknolojilerinde özelde de bor teknolojilerinde artık dünya markası olacak
işleri ortaya koymak istiyoruz” diye konuştu.
Bor cevheri kapsamında, Türkiye'nin, kendi teknolojisi ile
farklılaşabileceği bir alan olduğuna vurgu yapan Bakan Dönmez, “Bugün Eti
Maden'in sıvı bor atıklarından ürettiği lityum bunun en güzel örneklerinden
biri aslında. Lityum karbonatın lityum iyon batarya üretiminde kullanılması
için Aspilsan ve Aselsan ile de iş birliği protokolü imzaladık. Yerli lityum
inşallah yerli teknolojinin güç kaynağı olacak” dedi.
“Bordaki katma değeri
100 katına kadar çıkaracağız”
Bakan Dönmez, bor karbür tesisinin inşasının bitmesine bir
yıldan az bir süre kaldığını ifade ederek, “İnşallah 2022'nin sonlarına doğru
bor karbür tesisimizi tamamlayacağız ve ilk performans testlerini yapıp devreye
alacağız. Yapılacak olan bu tesisle bordaki katma değeri 100 katına kadar
çıkaracağız” diye konuştu.
“Toplamda satılan 2,6
milyon tonluk bor ürünleri ile 1 milyar doların üzerinde bir satış rakamı elde
ederek rekor kırdık”
Bakan Dönmez, dünya bor pazarında Türkiye'nin lider konumda
olduğuna dikkati çekerek, şunları söyledi:
“2021 yılında pandemi koşullarına rağmen bor üretiminde ve
ihracat ve satışında rekor kırdık. 2,5 milyon tonu ihraç olmak üzere, toplamda
2,6 milyon tonluk bor ürünleri satışı yaptık. Buradan da 1 milyar doların
üzerinde bir satış rakamı elde ederek rekor kırdık. Bugün bor piyasasının yüzde
62'sine sahibiz ancak bunlar bizim için yeterli mi? Hayır. Dünya artık daha çok
üretenlerin değil, daha akılcı üretim yapanların dünyası. Az önce bahsettiğim
değer katmak, yeni bir anlayış inşa etmek teknoloji geliştirme adına atılan
adımlardan sonra ortaya çıkacak. Eti Maden bu yolda önemli adımlar atıyor. Bor
cevherinin özüne ar-ge ve inovasyonu yerleştiriyor.”
“2022, bor madeninin
yılı olacak”
Bakan Dönmez, teknoloji ile büyümekten ve geleceği
teknolojiyle şekillendirmekten bahsederken doğayı ve yeşil döngüyü kucaklayan
bir sistemi de inşa ettiklerini belirterek, “Her zaman altını çizdiğimiz bir
husus var. Doğaya rağmen değil, doğayla birlikte büyüyen, etrafına değer katan
bir madencilik anlayışına sahibiz. 2022, bor madeninin yılı olacak. 2022 bor
cevherinin daha fazla uç ürüne dönüştüğü bir yıl olacak. Bor karbür tesisimiz
devreye girecek” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından Eti Maden Genel Müdürü Serkan Keleşer, Bakan Dönmez'e hediye takdim etti. Çalıştay toplu hatıra fotoğrafı çekilmesinin ardından oturumlarla devam etti.