İnsanların, doğanın ve tüm canlıların telafisi mümkün
olmayan zararlar görmesine yol açabilecek maddeler içerdiği vurgulanan 'NAe São Paulo' isimli geminin bu bölgede
sökülecek olmasının bölgede yaşayanlar başta olmak üzere tüm ülkede endişeleri
artırdığına vurgu yapan Beko, “Asbest kullanımının kansere yol açtığı çok uzun
yıllardır bilinmektedir. Bu alanda yapılmış araştırmalar asbestin olağanüstü
kirletici yönünü ortaya koymuştur. Bir süre önce Kuito isimli tehlikeli atık
barındıran bir geminin yine Aliağa’da yer alan tesislerde söküldüğü bilgisi de
kamuoyuna yansımıştır. Sırf iktisadi kaygılarla ülkeyi, insanını ve doğasını
riske atan uygulamaların hayata geçirilmesinin yaratacağı büyük ölçekli
sorunlar yanında Türkiye’nin doğanın korunması yolunda etik sorumluluklarını da
göz ardı eden yönü hatırda tutulmalıdır. Ülkede yaşayan insanların ve
canlıların güvenliği ve sağlığı açısından oldukça riskli bir duruma yol
açabileceği açık olan bu gemi söküm işleminin, ülke itibarını da tehdit eder
niteliğinden ötürü şeffaf bir süreç işletilerek ele alınması sorumluluğu ilgili
kamu kurumlarının üzerindedir” ifadelerini kullandı.
Beko, “Hâlihazırda kirletici malzemenin işlenmesinin sonucu
olarak uzun zamandır işçilerin ve yaşayanların öldüğü ya da hastalandığı
bölgede yaşayanların gözlemlediği bir olgudur. Bölge halkı ve bölgede
çalışanlar arasında kanser olma oranlarının ortalamalardan oldukça yüksek
olduğuna ve bu durumun kamuoyundan gizlenmeye çalışıldığına dair iddialar
sıklıkla gündeme gelmektedir” diyerek aşağıdaki sorularının kamuoyunu
bilgilendirmek üzere cevaplanmasını istedi.
1. 'NAe São
Paulo' isimli geminin 2021 yılı Haziran ayında Aliağa’da işlem görmek üzere
Türkiye’de olması beklenmektedir. Bakanlığınız tarafından bölgede yaşayanların,
çalışanların ve doğanın telafisi mümkün olmayan zararlara yol açabilecek bu
konuda halihazırda atmış olduğu önlem mahiyetinde ön adımlar bulunmakta mıdır?
Bahse konu Geminin asbest ve nükleer serpinti konusunda ölçümlerinin yapılması
için ilgili kamu kurumlarınca bir çalışma başlatılmış mıdır?
2. Geminin
asbest başta olmak üzere kirletici mahiyette unsurlarına dair ve Aliağa’da
yürütülmesi beklenen işlemlere dair Kurumunuzla paylaşılmış veya ilgili
Kurumlarca yapılmış testlerin ve analizlerin sonuçları nedir?
3. 'NAe São
Paulo' isimli geminin aslında Fransa'ya ait bir uçak gemisi olduğu ve 2000’li
yılların başında Brezilya donanmasına satıldığı bilgisi kamuoyuna yansımıştır.
Bahse konu geminin 2017’de de faaliyet dışı bırakıldığı anlaşılmaktadır. Bu
çerçevede bahsi geçen ülkeler ile Bakanlığınız arasında bir temas kurulmuş
mudur? Bakanlığınızın bu kapsamda şeffaflık ve hesap verebilirlik gereği
kamuoyu ile paylaşmayı düşünmekte olduğu bilgiler var mıdır?
4. Geminin
ilk önce Hindistan’da söküleceği fakat bu kararın iptal edildiği
anlaşılmaktadır. Hindistan’ın ilgili geminin sökümünü reddetmesinin gerekçesi
bilinmekte midir?
5.
Türkiye’nin dünyadaki önemli gemi söküm merkezlerinden biri olduğu ve
İzmir’in Aliağa ilçesinin bu konuda öne çıktığı açıktır. Fakat özellikle
ülkenin itibarı ve son dönemde artan kaygılar da düşünüldüğünde; gemi söküm
işlemlerinin bölgede, doğasına ve insana verdiği zararın ölçümüne dönük hangi
adımlar atılmıştır. Planlanan adımlar nelerdir?
6. Bugüne
kadar Aliağa’da kirletici mahiyette unsurların doğrudan yol açtığı nedenle kaç
işçi hayatını kaybetmiştir?
7. Bölgede
yaşayan kanserli hastaların, ülke geneline oranı ve bu nedenle ortaya çıkan
ölümlere dair ilgili kurumlarla işbirliği içerisinde atılmış veya atılması
planlanan adımlar nelerdir?
8. Gemi
söküm başta olmak üzere kirletici işlemlerin yol açtığı hava başta olmak üzere
doğanın kirletilmesinin sonuçlarının Aliağa'da çok yüksek olduğu ve her geçen
gün de arttığı iddiaları kamuoyunda yer almıştır. Bakanlığınız ve ilgili
kurumlar tarafından bölgede kirlenmenin sonuçlarının takibi ve izlenmesine
dönük ölçümler yapılmakta mıdır? Öyleyse son 10 yıla ait veriler nedir?
9. Artan kirliliğe ilişkin somut bulgulara binaen atılmış yahut atılması planlanan adımlar nelerdir?