Ege Maden İhracatçıları Birliği, Ticaret Bakanlığı desteğiyle tarihin
en büyük serbest ticaret anlaşması RCEP’e (Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık)
dahil olan ASEAN ülkesi Vietnam’a üç gün sürecek sanal doğal taş ticaret
heyetini bugün başlattı.
Vietnam Sanal Doğal Taş Sektörel Ticaret Heyeti’nin açılış
töreni Ticaret Bakan Yardımcısı Rıza Tuna Turagay, Türkiye İhracatçılar Meclisi
(TİM) Başkanı İsmail Gülle, Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı
Jak Eskinazi, Türkiye’nin Hanoi Ticaret Müşaviri Burak Cihan Ürkmez ve Ege
Maden İhracatçıları Birliği (EMİB) Başkanı Mevlüt Kaya’nın katılımıyla
gerçekleşti.
Vietnam pazarıyla
ilgili öne çıkan başlıklar:
Türkiye ve Vietnam’ın diplomatik ilişkisi 50 yıldır devam
ediyor. Son yıllarda ticaret hacmi 3 milyar dolar seviyesine yükselirken,
geçtiğimiz sene 1,8 milyar dolar seviyesine geriledi.
100 milyona yakın nüfusu ile Türkiye’nin yarısına yakın
coğrafi alanda yüzde 7’nin üzerinde yıllık büyüme ortalamasıyla 340 milyar
dolarlık gayri safi yurtiçi hasılaya sahip bir ülke.
Korumacılık, ticaret savaşları süreciyle Çin’den kaçan
yatırımcıların buraya gelmesi, bölge ülkeleri ve Avrupa Birliği (AB) ile
yaptığı serbest ticaret anlaşmaları (STA) ile ticaret ağını genişletti. RCEP
ile dünyanın en büyük serbest ticaret anlaşmasına imza atıldı.
Türkiye doğal taş
ihracatında dünya sıralamasında
Dünyadaki mermer rezervlerinin yüzde 30’unun Türkiye’de
bulunduğunu söyleyen Ticaret Bakan Yardımcısı Rıza Tuna Turagay, “İhracatımız
1,9 milyar dolar. Geçen seneye nazaran bu sene yüzde 9 azalmış durumda. Doğal
taşta 1,4 milyar dolarlık ihracata erişmiş durumdayız. Mart-Mayıs dönemiyle
karşılaştırdığımızda Haziran-Ağustos döneminde doğal taş ihracatımız yüzde 33
arttı. Dünyadaki toplam doğal taş ihracatı 17 milyar dolar. Biz 1,9 milyar
dolarla yüzde 10.94 pay alıyoruz. Bizden daha fazla ihracat yapan iki ülke var.
Biri 5,5 milyar dolarla Çin diğeri de 2,2 milyar dolar ile İtalya. Ticaret
fazlası ise Türkiye’nin 1,9 milyar dolarlık ihracatı, 80 milyon dolarlık da
ithalatı var. Türk ekonomisine büyük katkıda bulunan bir sektör. Vietnam
dünyada parlayan bir yıldız. RCEP, dünyada da tedarik zincirinde değişime karşı
alınmış bir önlem. Vietnam’ın 271 milyar dolarlık ithalatı var. Onların
ithalatında 31. sıradayız. Bizim Vietnam’dan yaptığımız ithalat ise 1,5 milyar
dolar civarında. Bu pazara daha fazla çalışmalıyız. ABD’ye ihracatımız yüzde
10,4 artmış. Suudi Arabistan’a ihracatımız yüzde 33,1 artmış. Türk mermerinde
işleme kapasitemizi artırmamız lazım. Eğitim programları, gerekli mühendislerin
eğitimi için destekler çok önemli. İşlenmiş mermer ihracatımızı artırmamız
lazım.” diye konuştu.
Asya bölgesi, sadece
bir üretici değil aynı zamanda ciddi bir tüketici
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı İsmail Gülle ise
Vietnam’ın 100 milyona yaklaşan nüfusu, 253,5 milyar dolarlık ithalatıyla
üretici kimliğinin yanı sıra ciddi bir ithalatçı olmasıyla da öne çıkan bir
pazar olduğundan bahsetti.
“2015’de 165 milyar dolar olan ithalatın, sadece 4 yıl gibi kısa bir zaman dilimi içerisinde yüzde 53’lük bir artışla 253,5 milyar seviyesine gelmesi, Vietnam pazarının potansiyelini oldukça net bir şekilde gösteriyor. Son yıllarda ekonomisi hızla gelişen Vietnam’da, yükselen orta sınıf, ciddi bir iç talebi oluşturuyor. 222 ithalatçı ülke arasında 20. sırada bulunan Vietnam ile ikili ticaretimizi incelediğimizdeyse, ülkemizin 2019 yılında Vietnam’dan 1,5 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirirken, ihracatımızın 339 milyon dolarla sınırlı kaldığını görüyoruz. Mevcut ihracat rakamımızın en kısa sürede 1 milyar doların üzerine çıkarmalıyız. Bugün gerçekleşen Vietnam sanal ticaret heyetimiz, inanıyorum ki hedeflerimizi gerçekleştirme yolunda önemli bir adım olacaktır. Vietnam’a olan ihracatımızda; makine ve cihazlar, pamuk ve pamuklu mensucat, sentetik liflerden dokunmuş mensucat, inorganik kimyasallar, ilaçlar, motorlu taşıtların aksam ve parçaları ile doğal taş ürün grupları öne çıkıyor. Her platformda tüm sektörlerimize dile getirdiğimiz üzere; Asya bölgesi, sadece bir üretici değil, aynı zamanda ciddi bir tüketici. Hızla büyüyen ve tüketim alışkanlıkları değişen bu pazarı kesinlikle değerlendirmemiz gerekiyor.”
RCEP ileriye dönük
büyük bir adım
Pandeminin küresel ekonomiyi etkilemeye devam ettiğini
söyleyen Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “Biz
farklı pazarlara açılma ve mevcut pazarlardaki potansiyelimizi artırma
mücadelemize devam ediyoruz. Küresel büyümenin yavaşladığı, tedarik
zincirlerinin salgından ve ticaret savaşlarından etkilendiği bu zamanlarda
imzalanan RCEP (Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık) anlaşması, ileriye dönük
büyük bir adım oldu. 10 ASEAN ülkesinin yanı sıra Çin, Japonya, Avustralya,
Güney Kore ve Yeni Zelanda'nın da dahil olduğu RCEP, 2,1 milyarlık nüfusu
kapsıyor. Küresel gayri safi yurt içi hasılanın da yüzde 30'una tekabül ediyor.
“ dedi.
Vietnam doğal taş
pazarının yüzde 10’a yakın büyümesi öngörülüyor
Eskinazi, anlaşmaya dahil olan ASEAN ülkesi Vietnam’ın doğal
taş pazarının 2018-2021 yılları arasında yüzde 10’a yakın büyümesinin
beklendiğini de sözlerine ekledi:
“Ocak-Ekim döneminde
185 ülkeye 1 milyar 394 milyon dolarlık doğal taş ihracatı gerçekleştirdik.
Vietnam’a ise doğal taş ihracatımız 2 milyon 447 bin dolara ulaştı. Haziran
ayından bu yana birçok sektörümüzle Türkiye’de ve dünyada dijital fuarcılıkta
ilklere imza attık, dünyanın birçok ülkesine sanal ticaret heyetleri
düzenleyerek yeni bir ticaret ekseni yarattık. Büyük bir çabayla ihracat
menzilimizi genişletmeye ve dünyanın her pazarında güçlü pozisyon almaya
odaklandık. Vietnam’a üç gün sürecek sanal doğal taş ticaret heyetimiz,
firmalarımıza yeni iş birlikleri ve ortaklıklar için önemli bir ayrıcalık ve
avantaj sağlayacaktır.”
Vietnam salgın
sürecinde önemli miktarda yabancı yatırım aldı
Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya ise
Vietnam’ın Covid-19 salgını ile mücadelede başarılı olan ve vaka sayısını ciddi
anlamda düşüren ülkelerden olduğunu anlattı.
“100 milyon nüfusu
olan ülkede yılbaşından bu yana toplam vaka sayısının bin 300. Salgın sürecinde
özellikle Avrupa Birliği üyesi ülkelerin Çin’e alternatif üreticilere yönelmesi
ile ülke önemli miktar yabancı sermaye yatırım aldı. Dolayısıyla kişi başı
gelir seviyesi artıyor. 2020 için beklenen büyüme oranı yüzde 2,2 2021 için ise
yüzde 6,8. Geçtiğimiz günlerde imzalanan dünyanın en büyük serbest ticaret
anlaşması olan RCEP ülkeleri içerisinde yer alıyor. 2017 yılında 128 milyon
dolar olan doğaltaş ithalatları 2019 yılında 175 milyon dolara çıktı. Bu yüzden
Vietnam pazarına yönelik olarak yapacağımız sanal ticaret heyetinin verimliği
olacağına karar verdik. Ege Maden İhracatçıları Birliği, 2019’da yüzde 3’lük
ihracat artış hızıyla 946 milyon dolar döviz geliri elde etti. 2020’ye de büyük
umutlarla girmiş ve ihracatta 1 milyar doları aşma hedefi koymuştuk. Nitekim
ocak ayında yüzde 22’lik artış ve 76,5 milyon dolar gelirle iyi bir başlangıç
yaptık.”
Ocak-Ekim döneminde
maden ihracatı 3,3 milyar dolara ulaştı
Covid-19’un tüm sektörler gibi madencilik sektörünü de
etkilediğinden bahseden Kaya, 2020 yılı Şubat ve Mart aylarında yüzde 50’ye
varan oranlarda düşen ihracatın Nisan ayından itibaren normalleşmeye
başladığını açıkladı.
“Ocak-Ekim 2020
döneminde ise Türkiye geneli maden ihracatımız 3,3 milyar dolar olarak
gerçekleşti. Doğal taş özelinde ihracatımız ise Ocak-Ekim 2020 döneminde yüzde
9’luk kayıpla 1 milyar 395 milyon dolar olarak gerçekleşti. Blok doğal taş
ihracatımız da bu dönemde Çin pazarındaki talep düşüklüğü nedeniyle yüzde 28
kayıpla 526 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2020 yılının Ocak-Ekim aralığında,
Ege Maden İhracatçıları Birliği’nin kayda aldığı maden ihracatının 2019 yılının
Ocak-Ekim dönemine göre yüzde 1,5 azalışla 768 milyon, doğal taş ihracatı ise
yüzde 4 azalışla 472 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ülkemiz madencilik
sektörünün en önemli pazarları başta ihracatımızın yüzde 40’ını yaptığımız Çin
olmak üzere AB, ABD ve Ortadoğu ülkeleri. Çin’e ihracatımızın tamamen durması,
diğer ülkelerde (özellikle Ortadoğu ülkelerinde) siparişlerin bekletilmesi
dolayısıyla madencilik sektörü büyük sıkıntı yaşadı.”
Maden sektörünün
çalışmaları hız kazandı
Kaya, pandemi döneminde yapılan etkinleri de şöyle sıraladı:
“İşlenmiş ürün üretimini teşvik etmek amacıyla da bu yıl ilk kez
gerçekleştirdiğimiz ve 400’e yakın başvuru aldığımız Amorf Doğal Taş Proje
Tasarım Yarışmasının finalini 5 Ekim dünya mimarlık gününde yine TİM
başkanımızın da katılımıyla gerçekleştirdik. İhracatçının en büyük destekçileri
arasında yer alan Eximbank ile üyelerimize yönelik bilgilendirme seminerleri
organize ettik. Türkiye’nin maden sektöründeki rekabet gücünü artırıp,
madenlerden aldığı verimi yükseltebilmesi için iyi yetişmiş nitelikli
mühendislere ihtiyacımız var. Bu amaçla da Maden Sektör Kurulu (EMİB, İMİB ve
BAİB) olarak YÖK ile imzaladığımız protokol çerçevesinde 2020-2021 yılında
maden mühendisliği, jeoloji mühendisliği ve cevher hazırlama mühendisliği seçen
ve belirli bir sıralamada olan öğrencilere burs vermeye başladık. Son olarak
geçen hafta aldığımız bir haberi sizlerle paylaşmak istiyorum. Avrupa
Birliği’nin Türkiye Cumhuriyeti Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile
birlikte yürüttüğü projeler kapsamında Birliğimizce başvurusu yapılan
“Madenlerde İş Sağlığı ve Güvenliğini Geliştirme Projesi” başvurusu kabul
edilerek resmi onay aldı. Aralık ayında sözleşmesini imzalayacağımız bu proje
ile madenlerde gerçekleşen iş kazalarını önemli ölçüde engelleyebileceğini
düşünüyoruz.”