Pamuk Uygulamaları Derneği (İPUD) tarafından düzenlenen,
“Sürdürülebilir Pamuk Tedarik Zinciri Buluşması”nda çok sayıda önemli aktör
İzmir’de bir araya geldi. Alsancak Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde
düzenlenen ve çiftçiden, tekstil ve hazır giyim ihracatçı birliklerine,
sürdürülebilir pamuk üretiminin her bir kademesinde yer alan birçok aktörün
buluştuğu etkinlikte “sürdürülebilirlik için tam destek” vurgusu yapıldı.
Moderatörlüğünü Bloomberg HT Tarım Editörü İrfan Donat’ın
gerçekleştirdiği etkinliğin açılış konuşmalarını, İyi Pamuk Uygulamaları
Derneği (IPUD) Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tanman, Avrupa Yatırım ve Kalkınma
Bankası (EBRD) Teknik İşbirliği Yöneticisi Nemanja Grgic ve Tarım Bakanlığı
Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü İyi Tarım Uygulamaları ve Organik Tarım Daire
Başkanı Dr. Başak Egesel yaptı.
İPUD Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tanman yaptığı konuşmada,
pamuk üretiminin çevresel, ekonomik ve sosyal anlamda sürdürülebilir olduğu bir
Türkiye vizyonuyla hareket ettiklerini belirterek, ilgili tüm taraflar için
ortak fayda yaratmayı amaçladıklarının altını çizdi. Sektörel desteğin önemine
değinen Tanman, “Sektör temsilcilerinden üyemiz olarak ya da projelerimizde
yanımızda yer alarak dernek faaliyetlerimize destek vermelerini bekliyoruz”
dedi.
“PAMUĞUN BEYAZ ALTIN
OLDUĞU TEKRAR HATIRLANDI”
Çiftçinin pamuğun beyaz altın olduğunu hatırladığını ve
pamuk üretimine geri döndüğünü belirten Tanman, "Geride bıraktığımız sezon
çiftçinin, pamuğun tekrar beyaz altın olduğunu hatırladığı ve pamuk üretiminden
vazgeçenlerin tekrar üretime geri döndüğü bir sezon oldu. Pandemi, uluslararası
lojistik krizi, Çin’in stok yapma politikası gibi nedenlerle pamuk da diğer
emtialarla birlikte zirve yaptı. Bunun yanında geçen sene düşük olan maliyetler
maalesef birkaç kat daha yüksek olmakta, bu nedenle üreticinin kar marjının da
daha düşük olacağı öngörülmektedir. Türk pamuk üretiminin, fiyat-maliyet iniş
çıkışlarından asgari olarak etkilenmesini sağlamak için kendimizi ayrıştırmamız
ve piyasada aranan bir pamuk ürünü sunmamız gerekiyor" diye konuştu.
“SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
İÇİN DESTEK ŞART”
Sürdürülebilir pamuk üretiminin yaygınlaşması için kamu
otoritelerinden beklentilerini de dile getiren Tanman, “Destekleme
politikasından, tarımsal eğitim ve yayım politikasına kadar tarımsal her
politikanın ana eksenini sürdürülebilirlik oluşturmalıdır. Sürdürülebilirlik
standartlarına uygun üretim yapan çiftçilerimiz teknik, altyapı ve finansal
anlamda desteklenmelidir. Ayrıca yaygın bir şekilde sürdürülebilir pamuk
üretimi sağlamak için uluslararası sürdürülebilirlik standartları ile
eşdeğerliği olan ulusal bir pamuk sürdürülebilirlik standardını hazırlama
çalışmalarına bir an önce başlamalıyız” diye konuştu.
“TÜRK PAMUĞU ÇOK
KIYMETLİ”
Tarım Bakanlığı olarak dünyada gelişen bütün sürdürülebilir
teknikleri takip ederek, buna yönelik projeler gerçekleştirdiklerini vurgulayan
Tarım Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü İyi Tarım Uygulamaları ve
Organik Tarım Daire Başkanı Dr. Başak Egesel ise, “Sektörün taleplerini
gözetirken, toprak, hayvan, çevre refahını da gözetiyoruz. Aynı zamanda, yeni
trendlere göre tüketicinin yeni taleplerine cevap verecek şekilde üretim modeli
gerçekleştirmek istiyoruz. Yeni üretim modellerine üreticileri adapte etmek ve
yeni politikalar geliştirmek için çalışıyoruz. Organik tarımın dünyada artan
bir trendi var. Türk pamuğu çok kıymetli ve dünya pazarına çıkması büyük önem
taşıyor. Dünyada yaklaşık 26 milyon tonluk pamuk üretimi var. Bunun yaklaşık
yüzde 2,6’sı oranında organik pamuk üretiliyor. Organik pamuk üretimini talebe
yönelik artırmamız gerekiyor” diye konuşan Egesel, bunun yanında İyi Pamuk
Uygulamaları Derneği ile önümüzdeki dönemde İyi Tarım Uygulamaları ve İyi Pamuk
Standardı kapsamında yeni bir pilot çalışma başlatacaklarının bilgisini verdi.
Açılış konuşmalarının ardından sırasıyla Tedarik Zinciri
Paneli, Proje Paneli ve İyi Pamuk Uygulama Ortakları Deneyim Paylaşımı konulu
paneller gerçekleştirildi.
“DAHA AZ KARBON AYAK
İZİ BIRAKMALIYIZ”
Tedarik Zinciri Paneli’nde konuşan Ege Tekstil ve
Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Muzaffer Turgut Kayhan,
hızlı moda akımı yüzünden 2000-2015 yılları arasında dünya nüfusunun 5’te 1
oranında artarken giysi üretiminin 2 katına çıktığı ve ucuzlukları nedeniyle bu
giysilerin 3’te 1 oranında daha az giyilerek atık haline geldiğini belirtti.
Kayhan, dünyanın aynı yıl içinde çöpe
attığı giysilerin değerinin 450 milyar doları aştığı bilgisini paylaşarak, “Öncesinde başlayan ancak özellikle pandemi
sonrasında artan tüketici farkındalığı doğrultusunda müşterilerimizin talebi
nedeniyle ve aynı zamanda Avrupa Yeşil Mutabakatı başta olmak üzere önümüzdeki
dönemde sektörün dinamiklerini etkileyecek koşullara hazırlıklı olmak amacıyla
sektör olarak ihracat ve üretimimizi daha az karbon ayak izi bırakarak yapmak
zorundayız” dedi.
Tekstil üretiminde en yoğun kullanılan liflerden birinin
pamuk olduğu ve toplam pamuk üretiminin yaklaşık 800 bin ton, tüketiminin ise 2
milyon ton civarında olduğu için ithalatın yaklaşık 1,2 milyon tona ulaştığını
belirten Kayhan “Pamuğu ‘stratejik ürün’ görmediğimiz için, üretimimiz
azalıyor, ithalatımız artıyor. Pamuğu stratejik bir ürün olarak görüp, üretim
artışına odaklanılması gerektiğini düşünüyorum. Bu artışı sağlarken de
sürdürülebilir pamuk üretimine de yoğunlaşılması gerekiyor” diye konuştu.
Aynı panelde ilk Better Cotton Initiative üyesi ilk Türk
Markası olarak yer alan Koton Üründen Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlkay
Keskin de son dönemde Türk markalarının sürdürülebilirlik stratejileri ve bu
stratejilerde pamuğun yeri konularında dinleyicilere bilgiler verdi.
Yeşim Grup Kurumsal İletişim Direktörü / Global Compact
Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Dilek Cesur, “Müşterilerimizin hepsinin
sürdürülebilirlik ile ilgili taahhütleri var. Müşterilerimiz, ürünlerinin
hammaddelerini de sürdürülebilir materyallerden temin etmek istiyorlar. Bu
nedenle bizim için ana hammaddemiz olan pamuğun da sürdürülebilir yöntemlerle
üretilmesi çok önemli. Tedarik açısından iyi ve kaliteli sürdürülebilir pamuğu
Türkiye’den almak bizim için her zaman daha avantajlı. Ülkemizde sürdürülebilir
pamuğa ne kadar çok erişebilirsek bize hem fiyat hem de hız açısından artı
değer yaratacak ve bizi rekabette avantajlı duruma geçirecektir. Bu konuda
çalışmalar yapacak firmalar ve çiftçiler işe nereden başlayacaklarını
bilemeyebiliyor. Bu nedenle hem sürdürülebilir pamuk kullanmak isteyen
firmalar, hem de sürdürülebilir pamuk üretmek isteyen çiftçiler eğitimlerle
desteklenmeli” dedi.
“AMAÇ: UYGULAMALARIN
GÜÇLENDİRİLMESİ VE YAYGINLAŞTIRILMASI”
İkinci panel olan Proje Paneli’nde Avrupa Yatırım ve
Kalkınma Bankası (EBRD) iş birliği ile Ocak 2021’de başlayan ve Aralık 2021’de
tamamlanan “Sürdürülebilir Pamuk Değer Zinciri” projesinin amaç ve çıktıları
kamuoyu ile paylaşıldı. Proje faaliyetlerinden bahseden İPUD Eğitim ve Kapasite
Geliştirme Kıdemli Uzmanı Gülşah Ayvazoğlu Çevik, “Projede amaç Türkiye’de İyi
Pamuk Standardı kapsamında gerçekleştirilen uygulamaların güçlendirilmesi ve yaygınlaştırılmasıdır.
Proje kapsamında 2021 pamuk üretim sezonunda, İyi Pamuk standardında üretim
yapan çiftçileri, bu süreçte önemli görevler üstlenen uygulama ortaklarını,
onların ziraat mühendislerini ve İyi Pamuk işleyen çırçır işletmelerini
hedefleyen faaliyetleri yürütmek amaçlanmıştır” dedi.
ÇİFTÇİLERDEN ÖNEMLİ
VURGU
Projenin pilot çiftçilerinden Söke’de çiftçilik yapan
Abdullah Kavak ve Bergama’da çiftçilik yapan Behçet Karacan ise fiziki iklim
istasyonu sayesinde hava tahmini, pamuk hastalık modelleri, toprak nemi ve
zararlı tuzağı kameralarından nasıl faydalandıklarına ve bu araçlarla arazide
hastalık ve zararlı takibinin nasıl yapıldığına, zirai ilaç uygulamalarındaki
azalma, gübreleme, sulama için en doğru zaman ve en doğru miktarı nasıl hesaplayabildiklerine
ve uygulayabildiklerine ilişkin bilgiler verdiler, çiftçilerin sürdürülebilir
üretime geçmesinin önemine ve faydalarına vurgu yaptılar.
Toplantının kapanışından önce söz alan İyi Pamuk
Uygulamaları Derneği Uygulama Ortakları İyi Pamuk çiftçilerine verdikleri
hizmetlerden bahsetti ve bu hizmetlerin çiftçiye hiçbir maliyet oluşturmadan
verildiğinin altını çizdiler. Ayrıca proje ile sürdürülebilir pamuk üretimi
konusunda ziraat mühendislerinin teknik bilgilerinin geliştiğini ve sahada
çiftçilere daha iyi hizmet götürmeyi hedeflediklerini belirttiler.
Katılımın yoğun olduğu etkinlikte Türkiye’nin daha fazla sürdürülebilir pamuğa ihtiyacı olduğu ve bunun için gerekli yatırım ve işbirliklerinin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiği mesajı verildi.