CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Suudi Arabistan’a
ihraç edilmek üzere gönderilen taze meyve ve sebze ürünleri ile diğer ihraç
mallarına ilişkin Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin cevaplaması
istemiyle Meclis'e soru önergesi verdi. İşte o önerge Türkiye ile Suudi
Arabistan arasında gizliden yaşanan rekabeti de ortaya çıkardı. ABD'nin küresel
politikalarına eşgüdüm içinde hareket eden ve bölgede İsrail'e en yakın
dostluğu gösteren Suudi Arabistan'ın, ülkemizden alınan ürünlere gümrüklerinde
çeşitli engeller koyduğu öğrenildi.
Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli, Gürer’in sorularına
cevaben, “Ülkemizden Suudi Arabistan'a ihraç edilecek tarım ürünlerine yönelik
denetimlerin sıklaştırılması talebine ilişkin olarak Suudi Arabistan'a ihracat
öncesi denetimlerin arttırılması ve gerekli hassasiyetin gösterilmesi adına
ihracatta yetkili 81 İl Tarım ve Orman Müdürlükleri talimatlandırılmıştır.
İhracatta alıcı ülke kriterleri ve talepleri geçerli olup
alıcı ülkelerin sağlık sertifikası talebi olması durumunda ihracat aşamasında
taze meyve ve sebze partilerinde pestisit kalıntı analizi yapılmaktadır.
İhracat aşamasında pestisit kalıntı analizi için alman numuneler, talep edilen
aktif maddeleri analiz edebilen Bakanlığımız ve Bakanlığımızca yetkilendirilmiş
laboratuvarlara analiz için gönderilmektedir. Bu laboratuvarlar pestisit
konusunda Türk Akreditasyon Kurumu’ndan akreditedir. Ayrıca mevcut durumda
laboratuvarlarla ilgili bir sıkıntı da bulunmamaktadır. Ülkemizde üretilen
tarımsal ürünlerin ülke içinde ve ülke dışında güvenli ve sağlıklı bir şekilde
tüketime sunulması için gerekli her türlü önlem alınmaktadır. Bakanlığımızca
alman tedbirler hakkında Suudi makamlarının bilgilendirilmesi ve karşılıklı
tarımsal ürün ticaretimizin olumsuz etkilenmemesi adına her üründe analiz
uygulanması kararının yeniden gözden geçirilmesi gerekliliğinin ve bu konuda
her türlü işbirliğine hazır olduğumuzun Suudi tarafına iletilmesi, bununla
birlikte en kısa sürede yaşanan sıkıntıların karşılıklı görüşülmesi amacıyla
teknik bir ziyaret gerçekleştirmek üzere Suudi Arabistan makamları nezdinde
gerekli girişimlerin yapılması hususunda temaslar sürdürülmektedir” dedi.
İHRAÇ MALLARIMIZ GÜMRÜKLERDE BEKLETİLİYOR
Bakan Pakdemirli, soru önergesine cevabın devamında şu
bilgilere yer verdi: “Suudi Arabistan makamlarının son dönemde ülkemiz menşeili
ihraç mallarına yönelik uygulamaları çerçevesinde, bazı ürünlerimizin ‘analiz
işlemleri’ gerekçesiyle gümrük noktalarında uzun süre bekletildiği görülmüştür.
Bu çerçevede, özellikle yaş sebze-meyve, çikolata, peynir gibi raf ömrü sınırlı
ürünlerimizi taşıyan ve Suudi makamlarınca Duba Limanı'nda bekletilen
TIR'larımızın, ilgili makamlarımız arasında sağlanan eşgüdüm ve Bakanlığımız,
Ticaret Bakanlığımız ve Riyad Büyükelçiliğimizin Suudi Arabistan makamları
nezdindeki yoğun girişimleri sonucunda kademeli olarak Suudi gümrüğünden
çıkartılması sağlanmıştır. Son olarak Duba Limanı'nda bekletilen 85 TIR'dan
sadece tekstil ürünü taşıyan 3 TIR için analiz sonucu beklenmekte olup, analiz
olumlu neticelendiği takdirde bunların da ülkeye girişlerinin sağlanacağı Suudi
makamlarından öğrenilmiştir.”
BİR ENGELLEME ÇABASI HİSSEDİYORUZ
Söz konusu sorunların giderilmesini teminen temas edilen
Suudi makamları, ihraç ürünlerimizin olağan gümrük işlemlerine tabi tutulduğunu
ve Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) mevzuatı çerçevesinde bu ürünlerin uygunluk
ve güvenliğinin garantiye alınması amacıyla ürün örneklerinin ihtisas
laboratuvarlarına gönderildiğini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte, sözkonusu
uygulamanın ülkemiz ihracatçılarına yönelik bir engelleme olduğu yönünde
emareler bulunmaktadır.” şeklindeki Dışişleri Bakanlığı’ndan alınan görüşe de
cevabında yer verdi.