Didar DEMİRCİ - Bornova Belediyesi Yeşilova Ziyaretçi Merkezi’nde
gerçekleşen toplantıya, Bornova Belediye Başkanı Mustafa İduğ, İzmir İl Kültür
Müdürü Murat Karaçaltı, Karacaoğlan ve Yeşilova Mahalleleri Kültür ve Dayanışma
Derneği (KAYED) Başkanı Ali Yaşar Çalışkan, Yaşar Üniversitesi Rektör Vekili
Ali Nazım Sözer, Kazı Başkanı Doç Dr. Zafer Derin, kazıda çalışan akademisyen
ve öğrenciler katıldı. Ege Üniversitesi tarafından Kültür ve Turizm Bakanlığı,
İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Bornova Belediyesi’nin desteğiyle yürütülen,
İzmir’in 8 bin 500 yıllık tarihine ışık tutan Bornova’daki Yeşilova Höyüğü ve
Yassıtepe Höyüğü’nde 2018- 2019 dönemi kazılar sona erdi.
Kazılarda ortaya çıkan yüzlerce buluntu ise ‘Yeni Keşifler ve Yeni Buluntular’ adı altında yapılan toplantıda kamuoyuna tanıtıldı.
“BİLGİLENEREK,
BİLEREK VE BİLİNÇLİ OLARAK AYRILDIĞINIZ TEK MERKEZ”
2005 yılından bu yana Kültür Turizm Bakanlığı ve Ege Üniversitesi adına sürdürülen ve aynı zamanda Bornova Belediyesi, Büyükşehir Belediyesi, Dil Tarih Kurumu ve Kültür Bakanlığının desteğiyle kazı çalışmaları bu yılda devam edildiğini bildiren Kazı Başkanı Doç. Dr. Zafer Derin, “Yoğun bir ziyaretçi katılımıyla birlikte kaz çalışmalarını da sürdürüyoruz. Yaklaşık 8 bin 500 yıl öncesi kent tarihini taşıyan aynı zamanda Bornova’daki yerleşimle birlikte kentin arkeolojik yapısını ortqaya çıkardığımız bir merkez. Bu yıl da 200’e yakın buluntu ele geçti. Bu kadar buluntu içinde özellikle bu yıl bilim grupları içinde çalıştık. Forum bornova2nın önünde 55 bin yıl öncesine ait bir tapınma yeri ortaya çıkardık. Aynı zamanda bir üretim alanı ve mekanı ortaya çıkardık. İkisi de toplumun işleyişini ve yapısını ortaya koyuyor. Burası her şeyden önce bilimi yapan üniversitelerin toplumla bütünleştiği yerlerden biri. 100 binden fazla kişiye eğitim formasyonu sağladı. Arkeolojik açıdan işimizi yürütürken aynı zamanda eğitim kurumu olarak hizmet veriyoruz. Merkezimizle ilgili bütün bu aktivitelerle birlikte kentin markası olma açısından da önemli bir konuma ulaştık. Homeros’u da bünyemize katarak kentin iki önemli değerini birleştirme gibi bir hedefimiz var. Çalışmalar sırasında farklı bilim dallarından da birçok kişi burada hizmet vermekte. Ekibimizle çalışan herkese çok teşekkür ediyorum. Bu yıl belki başkanımızın da şansına ticaretle ilgili çok önemli bir şey bulduk. Artık ticaretin nasıl yapıldığına dair önemli bir bilgiye sahibiz” şeklinde konuşmasını yaptı.
KAYED Başkanı Ali Yazar Çalışkan’da geçmişi olmayanın geleceği olmaz sözleriyle Yeşilova’daki kazı çalışmaları hakkında şunları dile getirdi:
“Hepimizin bildiği gibi bir söz vardır geçmişi olmayanın geleceği olamaz diye bizler de başta zafer hocam olmak üzere, yine devletimizin üniversitemizin bu konudaki birimlerinin sahiplenmesiyle özellikle belediye başkanlarımızın 15 yıldan beri buraya inanılmaz destekleriyle gerçekten yeni bir tarih yeni bir geçmiş yazılıyor burada… 8 bin 500 yıllık bir tarihi, İzmir’in insanlık tarihinin özellikle Bornova’mızın ne kadar önemli olduğu ne kadar geçmiş bir kültüre sahip olduğu buradan anlaşılıyor. Dolayısıyla bizlere düşen görev de bu tarihimize sahip çıkmak bunları geleceğe anlatmak buradan yeni hikayeler çıkartmak olacaktır. Her toplantıda söylerim, ünlü ırkçılık karşıtı Martin Luther King bir toplantısında diyor ki ‘Size bir gün bu şehri süpürme görevi verilirse öyle bir süpürün ki dışarıdan bu şehre gelenler burada dünyanın en başarılı çöpçüsü çalışıyor desinler… Ben de diyorum ki Zafer Hocam öyle başarılı kazı çalışmaları yapıyor ki tarih onu Türkiye’nin en başarılı kazı başkanlarından bir olarak anacak. Yine belediye başkanlarımızı kültür müdürlerimizi yine aynı şekilde çok başarılı bu tarihe damgasını vurmuş insanlar olarak anacak ve sayın belediye başkanımızı yakinen tanıdığım için biliyorum Mustafa Başkanımız da Bornova’ya öyle başarılı çalışmalar yapacak ki tarih onu da bir gün buradan bir Mustafa İduğ geçti diye yazacak.”
TÜRKİYE’DE EN FAZLA
ARKEOLOJİK KAZI YAPILAN İL ‘İZMİR’
İzmir İl Kültür Müdürü Murat Karaçaltı ise, “Ülkemiz genelinde en fazla arkeolojik kazı yapılan il İzmir’dir. Çalışmalarımıza 16 kazıyla devam ediyoruz. 18 kazımız vardı daha sonra iki kazımız iptal oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca İzmir’de yürütülen kazılar için 2018 yılında 1 Milyon 425 bin lira destek sağlanmıştır. Aynı şekilde 2019 yılında da 1 milyon 550 bin lira destek sağlanmış ve devam etmektedir. Bakanlığımız bu desteklerin yanı sıra Büyükşehir’e 3 milyon 272 bin lira destek sağlamıştır. Yine bunun yanında özel şirketlerce kazılarımıza sponsorluk desteği verilmektedir. Burada özel mülkiyet var. Örneğin burada, şahıslara olan mülkiyetlerin bir kısmının kamulaştırılmasını gerçekleştirdik, çalışmalarımız devam etmektedir. En önemlisi de Çimento Fabrikası olan Çimentaş’a ait yerler var; onların kamulaştırılmasından ziyade takas işlemlerini devam ettiriyoruz. Onu da takas programına aldırdık, şu anda Milli Emlak üzerinden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda çalışmalar devam ediyor. Bizim 3 tane ören yerimiz vardı. Bu ören yerlerimizi 6’ya çıkardık. Şimdi iki tane kazı alanımızı daha ören yeri statüsüne sokacağız. Bunların bir tanesi Bayraklı diğeri ise Urla’daki Klozoşrenia kazı alanı. Şimdi de burayı ören yeri statüsüne kazandırmak için çalışmalarımıza başlıyoruz. Bakanlığımızın yeni bir projesi var. Kazı alanlarımızdaki çalışma sürelerini 12 aya çıkaracağız. Bugün yaptığımız gibi kapanış yapmayacağız. Bizim ilimizde de 5 ila 6 kazı alanımız b şekilde çalışmaya başlıyor; Teos ilk 20’nin içindeydi. 2020 yılında 40 kazı alanı daha 12 ay kazı yapacak. İnşallah onlardan biri de Yeşilova olacak” diye konuştu.
“BORNOVA EN DEĞERLİ ‘MÜZE KENT’ OLACAK”
Programda konuşan Bornova Belediye Başkanı Mustafa İduğ, “2003 yılında başlayan 16 yıl önceki çalışma, 5 bin yıllık tarihi ortaya koyuyordu, bu 15 yıllık çalışma 3 bin 500 yılı daha bize katmış oldu. Yani 8 bin 500 yıllık geçmişi olan bir höyükten bahsediyoruz. Bu toplantının bir akşam balıkla, midye ile olması gerekiyor çünkü geçenlerde burada çipura, midye ve zehirli vatos bulundu. Omurgalı bütün balıklar da vardı. Buranın 12 ay kapanmaması gerektiğini kabul edenlerdenim. Hatta çok daha etkin hale getirilmesini arzu ediyorum. Birçoğunuz Avrupa’ya çıktınız, Berlin’e gittiğinizde 20 Euro verip sizi müze kent olarak dolaştırırlar. Bu çalışmalar İzmir’de de var. Bornova bence en değerli müze kentlerden biri olacaktır. Çok heyecan verici bir yerdeyiz. Buradaki kazı ekibi her sabah geldiğinde ‘Acaba ne bulacağız’ diye heyecanlanıyor. Bu çalışmayı öyle bir noktaya getiriyorlar ki burada her akşam şampanya patlatacak kadar yeni buluntulara rastlayabilirler. Açıkçası Homeros ve Yeşilova Höyüğü Bornova’nın kimliği. Burada yapılacak olan çalışmalarda çok değerli kalıntılara ulaşabileceğimizi umuyorum. Emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum. İlçemiz turizm kenti olacak bir yerdir. Üniversite ve sanayi işbirliğiyle akademisyenlerin çalışmalarına çok önem veriyoruz. Yaşar Üniversitesi Grafik Tasarım Bölümü’yle de bir çalışma var. Yakın zamanda onu da buraya kazandıracağız. Bornova Belediyesi olarak tarihimize her açıdan sahip çıkan bir belediye olacağız” dedi.