TBMM Çevre Komisyonu Üyesi, CHP YDK Üyesi ve İzmir Milletvekili
Mahir Polat, İzmir’de lösemi teşhisi konulan Öykü Arin ve diğer hastalar için
başlatılan kampanya sonucunda verilen 150 binden fazla kan örneğinin doku
eşleşmesi işlemlerini TBMM gündemine taşıdı. Son 7 ayda kaç kök hücre bağışının
alındığının açıklanmasını isteyen Polat, “Önergenin yanıtlandığı tarihe kadar
kaç kan örneğinin doku tiplemesi çalışması tamamlanmıştır? Geri kalan doku
tiplemesi çalışmalarının ne zaman bitirilmesi öngörülmektedir?” diye sordu. Bu
alanda mevcut olan birimlerin ve personelin yeterli olup olmadığını soran
Polat, Bakan Koca’ya “İlgili birim ve personel sayısının artırılmasına yönelik
bir hedefiniz var mıdır?” sorusunu yöneltti.
“KAN ÖRNEKLERİNİN BİR AN ÖNCE İŞLENMESİ ÖNEMLİ”
CHP’li Polat, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın yanıtlaması
istemiyle verdiği soru önergesinde, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi
Hastanesi’nde Kasım 2018’de JuvenilMiyelomonositik Lösemi-MML teşhisi konulan 4
yaşındaki Öykü Arin ve daha birçok çocuğun, kamuoyunda “kan kanseri” olarak da
bilinen lösemi hastalığı ile mücadele ettiğini anımsattı. Lösemi hastalığının
tedavisinde tıp biliminin öngördüğü başlıca yöntemin kemik iliği/kök hücre
nakli olduğunu hatırlatan Polat, şöyle devam etti:
“Bu tedavi yönteminin başarısı ise çok sayıda gönüllü
vericiden alınacak kan örnekleri ile oluşturulacak bir veri havuzunda uygun
doku eşleşmesinin sağlanmasını zorunlu kılmaktadır. Öykü Arin nezdinde Nisan
ayı başında başlatılan toplumsal duyarlılık ve çaba sonucu, hem Öykü Arin, hem
de diğer hastalarımız için umut olmak adına 150 binden fazla insanımız gönüllü
olarak kan örneği vermiştir. Ancak aradan geçen sürede Sağlık Bakanlığı
bünyesinde ve TÜRKKÖK sisteminde yalnızca 15-20 bin bağışçı nezdinde gerekli
doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği, diğer bir ifade ile halen 130 bin
civarında işlenmemiş kan örneğinin bulunduğu ifade edilmektedir. Öykü Arin’e 18
Nisan 2019’da annesi Eylem Şen YAZICI’dan % 50 uyumlu ilik nakli yapılmış,
ancak bu iliğin tutmadığı açıklanmıştır. Öykü Arin için % 100 uyumlu ilik
bulunmadığı takdirde babası Çağdaş YAZICI’dan % 50 uyumlu ilik nakli yapılacağı
açıklanmıştır. Bu noktada, % 100 uyumlu iliğin bulunması hem Öykü Arin için hem
de ilik bekleyen 4 bin çocuğumuz için önemlidir. Bu çerçevede, bağış yapılan
kan örneklerinin doku tiplemesi çalışmasının hızla devam ettirilmesi ve
eşleşmelerin bir an önce gerçekleştirilmesi hayati bir önem taşımaktadır.
Son 7 ayda kaç kök hücre bağışının alındığının açıklanmasını
isteyen Polat, “Önergenin yanıtlandığı tarihe kadar kaç kan örneğinin doku
tiplemesi çalışması tamamlanmıştır? Geri kalan doku tiplemesi çalışmalarının ne
zaman bitirilmesi öngörülmektedir?” diye sordu. Polat, ülkemizde doku eşleşmesi
işlemlerinin yapılabildiği kaç doku tipleme laboratuvarı bulunduğunun
açıklanmasını isteyerek, önergesinde şu sorulara yer verdi:
“Türkiye’de doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği doku
tipleme laboratuvarının günlük, aylık ve yıllık işlem sayıları nelerdir? Bu
sayıların kamu ve özel sektöre dağılımı nedir?
“BİRİMLER VE PERSONEL YETERLİ Mİ?”
Bakanlığınız bu alanda mevcut olan birimlerin ve personelin
yeterli olduğunu düşünmekte midir? İlgili birim ve personel sayısının
artırılmasına yönelik bir hedefiniz var mıdır?
Bir kan örneğinin doku tiplemesi çalışması için standart
süre ne kadardır?
Türkiye’de doku eşleşmesi işlemlerinin yapılabildiği doku
tipleme laboratuvarının işlem sayılarının Avrupa ülkelerinde yapılan işlemlere
oranı nedir?
OECD ülkeleri içerisinde genetik ve kök hücre konusunda Türkiye hangi noktada bulunmaktadır?”