İzmir Büyükşehir Belediyesi Tire Süt Kooperatifi Başkanı
Mahmut Eskiyörük’ün, kent genelinde binlerce çocuğun süte erişimini sağlayan
Süt Kuzusu Projesi ile ilgili iddialarına yazılı açıklamayla yanıt verdi.
Açıklamada İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ayrım gözetmeden kooperatiflere ve
üreticilere verdiği desteğin altı çizilerek Eskiyörük’ün açıklamalarının
gerçeği yansıtmadığı belirtildi. Açıklamada şöyle denildi: “İzmir Büyükşehir
Belediye Başkanı Tunç Soyer’in göreve başladığı 2019 yılından itibaren Tire Süt
Kooperatifi’nden tedarik edilen süte karşılık yapılan ödeme 164 milyon TL’dir.
2022 yılının ilk 6 ayı itibariyle ise Tire Süt Kooperatifi’nden 2 milyon 600
bin litre, Bergama ve Kiraz Bölgesinden projeye katılan kooperatiflerdense 2
milyon 800 bin litre süt alınacaktır. Görüldüğü üzere dağıtılan sütün yaklaşık
yarısı Tire Süt’ten tedarik edilmektedir.”
Açıklamanın tam metni
şöyle:
İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak kentimiz sınırları
içerisinde faaliyet göstermekte olan ve bölgenin özellikleri de değerlendirmeye
alınarak birçok kooperatifimizden 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 3/a
maddesine istinaden üretici ve üretici ortaklarından sözleşmeli alım modeli
kapsamında alımlar yapılmaktadır. Bu maddeye ilişkin yapılacak alımlar küçük
üreticinin, üreticilerin oluşturdukları kooperatiflerin ve birliklerin
desteklenmesi adına, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu esaslarına göre istisna alım
kapsamında değerlendirilmektedir. Dikkat edilirse kanun üreticiler ve ortaklar
demektedir, tek bir kooperatif dememektedir. Bu kapsamda 2019 yılından bugüne
61 farklı üretici kooperatifimizden alım gerçekleştirilmiştir.
Bu desteklerimizin kapsamını genişletmek ve eşitlik ilkeleri
gereği İzmir Büyükşehir Belediye Başkan Tunç Soyer’in de her alanda dile
getirdiği gibi farklı bölgelerdeki daha çok kooperatife ve küçük üreticiye
ulaşmak, daha fazla üreticiyi ve dar gelirli aileyi desteklemek adına, 2019
yılı itibariyle Süt Kuzusu projemizde gerçekleştirdiğimiz büyüme planı ile kuzey
aksında yer alan kooperatiflerimizden alımlar gerçekleştirilmeye başlanmıştır.
Süt Kuzusu projemiz kapsamında ilimizde yaşayan binlerce çocuğumuz sağlıklı süt
içmekte olup projemiz için süt alımlarındaki gereklilik ve uygunlukları
sağlayan her kooperatifimizden de alım yapılacaktır.
Kooperatifler ve üst birlikler, 1163 sayılı Kooperatifler
Kanunu’nun esaslarına göre üreticiler tarafından kurulmakta olup binlerce
üretici üye sayısına sahip kuruluşlardır. Bu bağlamda kooperatifler bünyesinde
yapılan alımlar kapsamında, binlerce üreticinin ürettiği ürünler değerlerinde
satılabilmekte ayrıca üretilen ürünlerin üreticinin elinde kalmasının ve zarara
uğramasının önüne geçilmektedir.
Ayrıca, Süt Kuzusu Projesi kapsamında Bergama ve Kiraz’dan
alımı yapılan sütler, Tire Süt’ün de ortağı olduğu İzmir Tarımsal Kalkınma ve
Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatifler Birliği Köy-Koop ortağı olarak S.S. Çamavlu
Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, S.S. Örenli Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, S.S.
Hisarköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi,
S.S. Yukarı Cuma Tarımsal Kalkınma Kooperatifi ve S.S. Çömlekçi Tarımsal
Kalkınma Kooperatiflerinden tedarik edilmektedir.
Bu kapsamda üretici kooperatiflerin birbirinden kopmaması ve
daha güçlü yapılar oluşturarak hem üreticisine hem de ürünü ulaştıracağı
vatandaşa daha iyi hizmetler sunabilmesi adına birçok kooperatif üst birlikler
bünyesinde birleşmiştir. Bu üst birlikler, kooperatifler arasında birliği
sağlamak, kooperatif ortağı üreticilerin pazar payını arttırarak refah
seviyesini yükseltmek, bölgenin coğrafi yapılarına göre üretim planı
yapılmasını sağlamak gibi birçok konuda üretici kooperatiflere yol
göstermektedir. İlgili mevzuatlar gereği de hem üretici kooperatifleri hem de
üst birlikler bir yönetim kadrosu oluşturmaktadır. Bu yönetim kadroları
kooperatifler için ortak üreticiler tarafından seçilmekte, üst birlikler içinse
yine ortak kooperatifler tarafından belirlenmektedir.
Her geçen yıl üreticilerimize sağladığı desteği arttıran
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Süt Kuzusu Projesi kapsamında 2012 yılından bu
yana toplam 107 milyon 378 bin litre süt alımı yapmış, karşılığında 440 milyon
TL destekte bulunmuştur. Bu alımların 95 milyon 705 bin litresi Tire Süt
Kooperatifinden, 11 milyon 665 bin litresi ise Kiraz ve Bergama’daki diğer 5
kooperatiften tedarik edilmiştir. Alımı yapılan sütlerin karşılığında Tire Süt
Kalkınma Kooperatifi’ne 371 milyon 409 bin TL, diğer 5 kooperatife ise 68
milyon 591 bin TL destekte bulunulmuştur. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı
Tunç Soyer’in göreve başladığı 2019 yılından itibaren ise Tire Süt
Kooperatifi’nden tedarik edilen süte karşılık gerçekleştirilen ödeme 164 milyon
TL’dir. Rakamlardan da anlaşılacağı üzere Tire Süt Kooperatifi’ne sağlanan
desteğin neredeyse yarısı Sayın Tunç Soyer’in görev süresi içerisinde gerçekleşmiştir.
Son 3 yılda projeye katılan diğer 5 kooperatiften alınan süt
miktarı 11 milyon 665 bin litre, yapılan ödeme miktarı ise 68 milyon 591 bin
TL’dir.
2022 yılının ilk 6 ayı itibariyle ise Tire Süt
Kooperatifinden 2 milyon 600 bin litre, diğer 5 kooperatiften ise 2 milyon 800
bin litre süt alımı gerçekleştirilecektir. Bu alımlar karşılığında Tire Süt’e
25 milyon 600 bin TL, diğer 5 kooperatife ise 26 milyon TL ödeme yapılacaktır.
Görüldüğü üzere dağıtımı gerçekleştirilen sütün yaklaşık yarısı bir
kooperatiften (Tire Süt) tedarik edilirken, diğer yarısı ise farklı bölgelerden
beş kooperatiften tedarik edilmektedir.
Tire Süt Kooperatifi Başkanı Sayın Mahmut Eskiyörük tüm
açıklamalarında Türk çiftçisinin, üreticisinin kurtuluşunun kooperatiflerden ve
kooperatifçilikten geçtiğini belirtmektedir. İzmir Büyükşehir Belediyesi de bu
ifadelerin aksine herhangi bir tutum içerisinde bulunmamış, tam tersine
destekleyici kararlar hayata geçirmiştir. Alımı gerçekleştirilen ürün
yelpazesini genişletmiş, destek sağlanan kooperatif sayısını dolayısıyla
üretici sayısını artırmıştır. Buna Süt Kuzusu Projesi kapsamında destek
sağlanan süt üreticileri de dahildir. Kiraz ve Bergama bölgesinin süt
üreticileri de artık İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin desteğini görmektedir. Bu
bağlamda Sayın Mahmut Eskiyörük’ün belediyemizin küçük ölçekli kooperatiflere
can suyu sağlamak için gerçekleştirdiği alımları kamuoyuna farklı aksettirmesi,
söylemleri arasındaki tutarsızlığı açıkça ortaya koymaktadır.
Ayrıca Sayın Eskiyörük, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin süt
üreticisi kooperatiflerle Süt Kuzusu Projesi kapsamında her altı ayda bir
gerçekleştirmiş olduğu toplantılara 2020 yılının sonu itibariyle katılım
sağlamamış, görüş ve düşüncelerini masada diğer küçük ölçekli kooperatiflerle
birlikte belediyemizle paylaşmamış, yerine kooperatif çalışanlarını
görevlendirmiştir. Böylesine önemli bir desteğin toplantılarına ne başkan
düzeyinde ne de ortaklar düzeyinde kimsenin katılmayıp, çalışanlarla sürecin
yürütülmesi de bir başka tutarsızlık olarak görülmektedir.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, alımı gerçekleştirilen süt
miktarlarındaki değişikliklerden kaynaklı Tire Süt Kooperatifi’nin işten
çıkaracağını beyan ettiği kooperatif çalışanı 9 şoför personeli bünyesinde
istihdam etmiştir. Sayın Eskiyörük’ün bahsettiği 9 araç kooperatifin kendi
malıdır. Bunları dilediği gibi değerlendirebilecekleri ortadadır. Bu bağlamda
Sayın Eskiyörük’ün açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını belirtir kamuoyunun
takdirine sunarız.