Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık A.Ş’nin bilanço
ve hesapları TBMM KİT Üst Komisyonu toplantısında görüşüldü. Görüşmelerde Sudan
hükümetinin taahhüt ettiği araziyi Türkiye’ye vermediği için üretime
geçilemediği vurgulandı. Komisyonda söz alan CHP İzmir Milletvekili ve KİT
Komisyonu CHP grubu sözcüsü Atila Sertel, “Türk-Sudan Uluslararası Tarım ve
Hayvancılık Anonim Şirketi, 5 Eylül 2018'de faaliyete başlamış. Ama dört senedir de hiçbir faaliyeti yok.
‘Arazi versin bize Sudan.’ dedik, arazi de yok. Söz verilen arazi verilmemiş
başka bir arazi gösterilmiş ama o arazi de tarıma elverişli değil. Dolayısıyla
ortada 4 senedir yürürlüğe giremeyen ölü doğmuş bir anlaşma var” dedi.
“BU PROJENİN KİME
HAYRI DOKUNUR?”
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı İbrahim Yumaklı ve
Türk-Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi Genel Müdür Vekili
Hasan Gezginç’e yönelik sorular yönelten CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel,
şöyle devam etti:
“Bu proje için Türkiye Cumhuriyeti toplamda ne kadar harcama
yaptı? Acaba bu Sudan'a yapacağımız harcamayı Türkiye'deki tarımsal desteğe
harcasaydık daha mı doğru olurdu? Yani bu Sudan'a kim dedi ‘Gidin, arazi
tutun.’ diye? Ben gerçekten akıl sır erdiremiyorum, nasıl olur? Siyasal
istikrarın olmadığı ve iç çatışmaların sürdüğü bir ülkede, hükûmetlerin
kurulamadığı bir ülkede kiminle ne anlaşma yapıyorsunuz? Biriyle yaptığınız
anlaşmayı öbürü rahatlıkla bozabilir, kabul etmeyebilir; istikrar olmayan bir
ülke. Taahhüt ettiği araziyi vermediği takdirde siz ne yaptınız ya da ne
yapmayı düşünüyorsunuz? Yani diyorsunuz ki: ‘Biz Sudan'dan araziyi istedik,
bize verecekler inşallah.’ İnşallah, maşallah, devam ediyoruz yani böyle bu.
Anlaşmanın tek taraflı feshi sizce mümkün mü? Yani anlaşma bizim tarafımızdan
ya da Sudan tarafından bozulursa bunun tazminat hükümleri var mı? Böyle bir
durumda biz mi zarara gireceğiz; onlar mı bize tazminat ödeyecek, biz mi
tazminat ödeyeceğiz? Buna ilişkin bu sözleşmenin ana maddelerini açıklamanız
lazım bize. Bu Hükûmet, yeni kurulan Sudan Hükûmeti bu araziyi şimdi verse dahi
burada üretime ne kadar sürede geçersiniz ve ne ekersiniz, ne biçersiniz? Orada
ekilen biçilenin Türkiye'ye ne hayrı dokunur?”
“YÖNETİM KURULU MAAŞ
ALMAYACAK”
Sertel, şirketin yaptığı hiçbir iş olmamasına rağmen yönetim
kurulu üyelerinin 4 yıldır maaş almasını da eleştirirken, daha sonra söz alan
Türk-Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi Genel Müdür Vekili
Hasan Gezginç yönetim kurulu üyelerinin bundan sonraki süreçte maaş
almayacaklarını açıkladı. Türkiye’nin bu anlaşma için şimdiye kadar para
harcamadığını öne süren Gezginç, şunları söyledi:
“Bu söylenenlerin tamamı çerçevesinde, bu şirket kapsamında şu ana kadar ülkemiz dışına harcanmış tek bir kuruş yoktur. İkinci olarak da bilinmesini istediğim bir konu şahsım adına, şirketim adına: Bakanlığınızda yeni bir değişim söz konusu, Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi adına bu dönemde Tarım Bakanlığı adına yönetimde yer alan arkadaşlarımızın hiçbiri herhangi bir huzur hakkı, herhangi bir isim adı altında para talep etmeyeceklerdir ve almayacaklardır.”