Özel tahsisler, çalışmayan müdürlüğe atama… Torbalı'da dikkat çeken 'Sayıştay' bulguları!

ÖNCÜŞEHİR - Sayıştay Dairesi, Torbalı Belediyesi’nin 2024 yılı raporunu açıkladı.

2 bulgu, 27 diğer bulguların yer aldığı raporda en dikkat çekici konular faaliyeti olmayan müdürlüğe atama, Kamu Hizmetine ayrılmış olan açık yol, park, meydan gibi taşınmazlar için yapı kayıt belgesi düzenlenmiş olması ve hak edişlerin eksik yatırılması sebebiyle şirketin prim borcunun sürdürülemez hale gelmesi oldu.

Bulgulardan bazılar ise şöyle;

Belediye Taşınmazlarının İhale Yapılmaksızın Ecrimisil Karşılığında Kullandırılması

Belediyeye ait taşınmazların 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında ihale ile kiraya verilmeyip ecrimisil karşılığında kullandırılanların olduğu görülmüştür.

Maddenin dördüncü fıkrasında da belirtildiği üzere işgal edilen taşınmaz mal için idare tarafından mülkiye amirine talepte bulunulması ve mülkiye amirince söz konusu taşınmazın 15 gün içinde tahliye ettirilmesi esastır. Aksi bir durum, yani işgal eden kişinin ödemesi için tespit edilen ecrimisil bedelinin kira ödemesi gibi esas alınarak ileriye doğru devam ettirilmesi, 2886 sayılı Kanun’un her türlü satış ve kiralama gibi hususlarda ihale yoluna gidilmesi gerektiğini ifade eden amir hükümlerine aykırı olacaktır.

Belirtilen hükümler neticesinde söz konusu taşınmazlar 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında ihale yolu ile kiraya verilmelidir.

Taksi Duraklarının İhalesiz Kullandırılması

İdarenin tasarrufu altında bulunan yerlerdeki taksi duraklarının ihalesiz olarak ve herhangi bir ecrimisil tahakkuk ve tahsilatı yapılmaksızın kullandırıldığı görülmüştür.

Yapılan incelemede belediyenin tasarrufu altında bulunan yerlerdeki taksi duraklarının ihalesiz olarak kullandırıldığı, karşılığında herhangi bir kira geliri veya ecrimisil geliri elde edilmediği tespit edilmiştir.

Mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, belediyenin tasarrufu altında bulunan taşınmazları için 2886 sayılı Kanunda yer alan ihale yöntemleri ile ihale edilerek kira geliri elde edilmesi, kira süresi sonundaki işgal durumunda ise fuzuli şagilden ecrimisil geliri elde edilmesi gerekmektedir.

 

Kamu Hizmetine Ayrılan veya Kamunun Yararlanmasına Açık Yol Park Meydan Gibi Taşınmazlar İçin Yapı Kayıt Belgesi Düzenlenmiş Olması

Yapılan incelemelerde belediyelerin kamu hizmetine ayrılan meydan, yol ve park gibi taşınmazları için yapı kayıt belgesinin alındığı görülmüştür.

Mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere belediyelerin sadece özel mülkiyetinde olan taşınmazlar için yapı kayıt belgesi verilebileceği belirtilmiş olmasına rağmen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından imar planlarında yol, park, meydan olarak belirlenen yerler için yapı kayıt belgelerinin verildiği görülmüştür.

Sonuç olarak Belediye özel mülkiyetinde bulunmayıp imar planlarında yol, park ve meydan olarak kamu hizmeti için kullanılan taşınmazlar için yapı kayıt belgelerinin Belediyenin ilgili birimlerince takip edilerek ve belirlenen taşınmazlar için yapı kayıt T.C. Sayıştay Başkanlığı İzmir Torbalı Belediyesi 2024 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 23 belgelerinin iptal edilmesi gerekmektedir.

İmar Planında Kamu Ortak Kullanımı İçin Ayrılmış Olan Alanların Kişiler Tarafından Özel Mülkiyeti Gibi Kullanılması

Uygulama imar planında yeşil alan ve yol olarak ayrılan kamuya açık olması gereken yerlerin özel kişiler tarafından işgal edildiği ve imar mevzuatına aykırı yapı yapıldığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak işgal edilen yerlerle ilgili olarak belirlenen ecrimisil bedellerinin işgalcilerden tahsil edilmesi ve imar durumuna esas olacak şekilde işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Faaliyeti Olmayan Müdürlük Kadrosu İhdas Edilmesi

Belediyede Strateji Geliştirme Müdürlüğü kadrosunun ihdas edildiği ve bu kadroya atama yapıldığı ancak söz konusu müdürlüğün faaliyetinin bulunmadığı tespit edilmiştir.

Belediyenin teşkilat şeması ve personel yapısı incelendiğinde İdarenin yukarıdaki Yönetmelik hükümlerince norm kadro cetvellerini oluşturduğu fakat faaliyeti olan müdürlükler yanında faaliyeti olmayan müdürlüğün de olduğu görülmüştür. Bir birim müdürlüğünün ihdas edilmesi durumunda bu birimin belirli bir görev, yetki ve faaliyetinin olması gerektiği açıktır.

Ayrıca strateji müdürlüğünün stratejik palanın ve yıllık performans programının hazırlanması, uygulama sonuçlarının izlenmesi ve faaliyet raporlarının hazırlanmasıyla sorumlu olduğu düşünüldüğünde bu müdürlüğün işlevsiz kalmaması gerekmektedir.

Belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde söz konusu müdürlüğün faaliyete geçirilmesi gerekmektedir.

İdare Tarafından Kiraya Verilen Bazı İşyerlerinin İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatının Bulunmaması

İdare tarafından kiraya verilen ve ruhsata tabi işyerlerinin işyeri açma ve çalışma ruhsatının bulunmayanların olduğu görülmüştür.

Belediye tarafından kiraya verilen ve ruhsata tabi iş yerlerinin bilgileri Ruhsat Denetim Müdürlüğü verileri ile karşılaştırılmıştır. Bunun sonucunda ruhsata tabi olan ancak işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyet gösteren işyerlerinin varlığı tespit edilmiştir.

Kiraya verilen bütün işyerleri için yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin uygulanması gerekir.

Belediye Tarafından Personel Şirketine Ödenmesi Gereken

Hakedişlerin Eksik Yatırılması Sebebiyle Şirketin Prim Borcunun Sürdürülemez Hale Gelmesi

İdarenin personel temin ettiği sermayesinin tamamı İdareye ait olan şirketinin belediye hakedişlerinin eksik yatırılması sebebiyle prim borçlarının sürdürülemez hale geldiği, gecikme faizlerin bile ödenmesinde güçlükler yaşandığı tespit edilmiştir.

İdarenin personel temin ettiği şirketin prim borcu toplamı 468.268.295,45 TL olup bu tutara gecikme faizi işlemektedir. Belediyenin ise şirkete borcu 140.238.155,80 TL dir.

Şirketin borcu ödeme yapılmasına rağmen sürekli artmaktadır. Bu durum İdarenin şirketine personel maaşları için ödenmesi gereken hakedişlerin eksik yatırılmasından kaynaklanmakta olup asıl borcun kaynağı İdarenin bütçe yetersizliğidir. Bu durum İdarenin şirketinin prim borçlarının artmasına sebebiyet vermekte, şirketin mali gücüyle bu borçların faizlerinin bile ödenmesi mümkün gözükmemektedir.

Belediyenin Kredi Kartı ile Tahsil Ettiği Tutarları Vadesinden Önce Nakde Çevirmesi Nedeniyle Bankalara Komisyon Gideri Ödenmesi

Belediyenin kredi kartı ile tahsil etmiş olduğu tutarları ve banka hesabında takip ettiği varlıklarını, vadesinden önce nakde çevirmesi dolayısıyla bankalara komisyon giderleri ödediği görülmüştür.

Belediyenin başlangıç bütçesinde belirlediği gelir ve giderleri etkin işletmesi ve yılı içerisinde etkili bir nakit ve borç yönetimi yapmak suretiyle tutarı 2024 yılı içerinde 266.000,00 TL'ye ulaşan komisyon giderlerinden kurtulabileceği değerlendirilmektedir.