Çocuğa doğru beslenmenin öğretilmesini öneren uzmanlar, ailelerin kilo
verme konusunda da çocuklara rol model olmaları gerektiğini vurguluyor.
Uzmanlar ara öğünlerde atıştırmalık olarak kavrulmamış kuruyemiş ve probiyotik
açısından zengin ev yoğurdu verilmesini tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Beslenme ve
Diyet Uzmanı Özden Örkçü, pandemiyle birlikte çocuklarda görülmeye başlanan
obezite sorununa dikkat çekti.
Pandemide çocuklar beslenme sorunlarıyla karşılaştı
Covid-19 pandemisinin, evde kalıp hareketlerinin
kısıtlanması nedeniyle çocuklarda farklı beslenme sorunlarına neden
olabildiğini kaydeden Özden Örkçü, bu süreçte, paketli gıdaların ve işlenmiş
ürünlerin sık tüketilmesiyle birlikte, vitamin ve mineraller gibi esansiyel
besin ögelerinin alımında eksiklikler görülebildiğinin altını çizdi.
Doğru gıdalar tercih edilmeli
Evde kalan çocukların daha fazla besin tüketmesi ve daha az
hareket etmesinin fazla kilo veya obezite ile sonuçlanabileceğini de hatırlatan
Özden Örkçü şöyle devam etti:
“Diğer taraftan evde 24 saat ailesi ile birlikte olan
çocuklar dışarıda olduğu gibi kendi tercihi ile yemek seçme şansına sahip
olmadığından daha sağlıklı besleniyor olabilir. Çocukların beslenme
sorunlarından korunması amacıyla, pandemi döneminde seçilecek gıdaların
dengeli, enerji, protein, lif, vitamin, mineral ve antioksidanlardan zengin
olması büyük önem taşır. Enfeksiyona karşı en yatkın gruplardan birisi olan
çocukların beslenme ihtiyaçlarının karşılanması gelecek yıllarda
karşılaşabilecekleri sağlık sorunlarının önlenmesi açısından önemlidir.”
Tam tahıllı besinler tercih edilmeli
Pandemi sürecinde uzun süre evde kalıp, aktiviteleri azalan
çocukların basit şekerli aşırı kalorili yiyecekleri (tatlılar ve beyaz undan
yapılan tüm diğer hamur işleri, beyaz pilav, toz şeker ve şekerlemeler)
olabildiğince az tüketmesi gerektiğini söyleyen Özden Örkçü, bu ürünlerin uzun
süreli ve aşırı miktarlarda tüketilmesinin obezite riskini artırdığı gibi, ağız
ve bağırsak florasını bozarak bağışıklık sistemini kötü yönde etkilediğini
kaydetti.
Aşırı tuz tüketimine dikkat!
Basit şekerli gıdalar yerine tam tahıllı tam buğday,
karabuğday, çavdar, diğer tahıllı ürünler, bakliyatlar, esmer veya basmati veya
siyah pirinç, tam buğday makarna gibi besinleri tüketmenin sağlık açısından
daha yararlı olacağını ifade eden Özden Örkçü, “Dikkat edilmesi gereken diğer
bir konu da tuz! Aşırı tuz tüketimi
bağışıklığı düşürmeye neden olabilir. Ev içinde kalan çocuklar yeterince güneş
ışını alamadığı için D vitamini eksikliği ile de karşı karşıya kalabilir. Bu
yüzden kahvaltılarında peynir, süt ürünleri ve yumurta gibi besinleri eksik
etmemeleri gerekir” uyarısında bulundu.
Sağlıklı atıştırmalık: Kavrulmamış kuruyemiş ve ev yapımı
yoğurt
Bağışıklık sistemlerini güçlü tutmak için öğünlerde haftada
en az 1-2 kez baklagillere, kırmızı ete ve balığa yer verilmesi gerektiğini
vurgulayan Özden Örkçü, ara öğün olarak kavrulmamış kuruyemiş ve ev yapımı yoğurt verilmesini tavsiye etti.
Özden Örkçü, özellikle ev yapımı yoğurtların probiyotik değerleri yüksek olduğu
için çocuklara mutlaka açlık ve atıştırma isteklerinde verilmesini, bu
besinlerin kilo artışının önüne geçerek sağlıklı beslenmelerini
destekleyeceğine dikkat çekti.
Patatesi fırınlayın!
Ebeveynlerin hamburger-pizza gibi hazır fast-food ürünleri
yerine ikame yiyecekleri tercih etmeleri gerektiğini anlatan Özden Örkçü,
“Pizza yerine tam buğday unundan yapılmış bir krep hamurunun üzerine pizza
malzemelerini dizerek, yeterli ısıl işlemden sonra servis edebilirler ya da
çocukların vazgeçilmezi köfte patatesi, kızartmak yerine fırında ya da yağsız
tavada ızgara şeklinde çocuklarına servis edebilirler” dedi.
Uyku düzeni obeziteyle mücadelede önemli
Çocuklarda obezite başlangıcı için bir yaş sınırı
bulunmadığını dile getiren Özden Örkçü, özellikle anne sütü yerine şeker oranı
yüksek hazır mamalarla beslenen ve çocukluk çağında zorla yemek verilen
çocuklarda 2-3 yaşında bile obezite görülebildiğini dile getirdi.
Göbek ve meme bölgesinde ciddi yağ birikimi varsa ailelerin
geç kalmadan bir uzmana başvurması gerektiğini söyleyen Özden Örkçü, şu
bilgileri verdi: “Östrojen dengesini bozan fazla yağ depolanması, erken
ergenlikle birlikte farklı sorunların yaşamasına neden olmaktadır. Uyku düzeni
ve yeterli uyumak da obezitiyle mücadelede çok önemlidir. Erken yatıp erken
kalkan çocuklar gece salgılanan melatonin hormonu sayesinde daha dinç ve mutlu
uyanmaktadır. Gereğinden az uyumak, uykuyu almamak tokluk hissi veren leptin
hormonu seviyesinin düşmesine sebep olmaktadır. “
Anne babalar rol model olmalı
Anne babaların çocuklarına her konuda olduğu gibi kilo verme
konusunda da rol modeli olmaları gerektiğini ifade eden Özden Örkçü, kendisi kilolu olan ve yaşam tarzını
değiştirmeyen ebeveynlerin çocuklarının da kilo verme konusunda başarılı
olamadığını hatırlattı.
Çocukla birlikte ailenin de yaşam tarzını baştan
düzenlemesinin önemli bir adım olduğunu anlatan Özden Örkçü, şu tavsiyelerde
bulundu: “Diyet listeleri oluşturmak yerine un ve şekerden uzak kalarak sebze
ağırlıklı dengeli sağlıklı beslenme şekline dönülmelidir. Buzdolabını veya
rafları çikolata, cips, bisküvi gibi atıştırmalıklarla doldurmaktansa sağlıklı
atıştırmalıklara, kefir, süt, kuru meyve ya da taze meyve, kavrulmamış
kuruyemişler gibi yiyeceklere yer verilmelidir. Bu alışkanlık çocuklara da
öğretilmelidir. Akşam 19.00’dan sonra yemek yenmemeli, sonrasına kalınacaksa da
yüksek kalorili yiyeceklere ya da kızartma benzeri besinlere yer
verilmemelidir, bol su tüketilerek hareketli bir yaşama geçilmesi
sağlanmalıdır.”