Emine KULAK / ÖNCÜŞEHİR - ABD başkanlık seçimlerinde Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış tüm dünyada dikkatle takip edildi. Trump’ın zaferini ilan etmesi piyasalarda önemli bir etki yarattı. Özellikle faiz politikasındaki gözlemlenen dalgalanma, ABD’nin ekonomi politikalarının küresel piyasalar ve Türkiye ekonomisi üzerindeki olası yansımalarını gündeme getirdi.Finansal Piyasalar ve VİOP Uzmanı Irmak Nural, Trump’ın politika anlayışını, ABD ve Avrupa’nın stratejileri ve borsanın durumunu, döviz ve Türk lirasının mevcut ve gelecekteki durumu hakkında Öncüşehir’e çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. 
AMERİKAN EKONOMİ PİYASALARI YÜZDE 3’E YAKIN BİR BÜYÜME İÇİNDETrump’ın politikasını değerlendiren Nural, “Donald Trump’ın seçimi kazanması ile şuanda bir dünya finans piyasasında da siyasi olarak da denge değişimi yaşıyoruz. Çok pragmatik bir politikacı ve daha önceden sözünü vermiş olduğu vergi indirimleri var. İç piyasada şirketlere yönelik vergi indirimleri ve birçok regülasyonlarda hareketlerini kısıtlayacak olan yasaları azaltacak ve bürokrasiyi azaltacak ekonominin çok rahat bir biçimde hızlanmasını sağlamak üzere önlemler düşünüyor. Dolayısıyla Amerika’nın borsalarında yükselişler bekleniyor. Amerikan ekonomi piyasaları yüzde 3’e yakın bir büyüme içinde ve bu yeni gelen önlemlerle ekonominin daha fazla hızlanmasını bekleniyor” diye konuştu.“TRUMP ENFLASYONU ARTTIRICI BİR SİYASET İZLİYOR”Trump’ın enflasyonu arttırıcı bir siyaset izlediğini ifade eden Nural, “Trump büyük bir çoğunluğu elde etti. Dolayısıyla istediği yasaları kongreden ve senatodan rahat bir şekilde geçirebilecek çoğunlukta. Dolayısıyla eli de rahat. Avrupa’ya bakacak olduğumuzda ise bölünmüş bir Avrupa ile karşı karşıyayız. Hatta Avrupa Birliği fikrini bile bazı ülkeler tekrardan masaya yatırıyorlar. Siyasi olarak da Avrupa hükümetleri güçsüz diyebiliriz. Bir taraftan bütçe ve iç borçlar ile boğuşuyorlar. Diğer tarafta Amerika vergileri indireceğim derken, Avrupa vergileri arttırmaya devam ediyor ve harcamaları kesiyor. Avrupa enflasyonist bir politikaya devam ediyor. Donald Trump yapmış olduğu ve yapacak olduğu siyasi ekonomi politikası ile aslında enflasyonu arttırıcı bir siyaset izliyor diyebiliriz. Trump’ın izlediği politika, enflasyonu yeniden artıracak etkiler yaratabilir.” dedi.“EURO DEĞER KAYBEDEBİLİR”Döviz kurları üzerinden değerlendirme yapan Nural, “Euro’nun Amerikan doları karşısında değer kaybetmesi beklenebilir. 1.05 seviyelerine kadar bekleyebiliriz. Paranın Amerika’ya doğru özellikle borsalara ve Amerika hisse senetlerine doğru yükselme beklentisi var. Çünkü Amerika ekonomisi canlanacak. Amerika’da hisse senetleri anlamında bir boğa piyasası beklentisi içerisinde. Dünya’dan oraya doğru bir para akışı bekleniyor. Trump’ın ekonomisi de tekrar eski gücüne kavuşturmak istemesiyle borsada bir yükseliş bekleniyor. Dolar endeksi önemli bir endekstir. Seçim öncesinden itibaren Trump’ın kazanacağı öngörüldüğü için dolar endeksi de yüzde 104.58 seviyelerine yükseldi. Ekim ayı başında 99.90 seviyesinde iken Kasım ayının başında seçimlerle birlikte 104.58 ve 105 seviyelerine gelmiş durumda. Dolar endeksinin yükselmesi diğer yandan birçok emtianın da değer kaybedeceği anlamına gelir. Bu değer kayıpları görülüyor ve değer kaybının devamını da bekliyorum” ifadelerini kullandı.
“TÜRK LİRASI DEĞER KAYBEDEBİLİR”Türk Lirasının durumuna da değinen Nural, “Euro son iki üç gün içerisinde yüzde 2 ve 3’e yakın bir değer kaybına uğradı ancak Türk Lirası’na hiçbir şey olmadı. Türk Lirası şekliyle, kalması giderek güçleşiyor. Şuanda aşırı değerli. Serbest kurda değiliz. Ama bu ne kadar sürer? Ve bunu sürdürmek daha da zorlaşacak. Türk Lirası’nda değer kaybı olmadı ama gelecekte değerli kalması daha da zorlaşacak ve Türk Lirası değer kaybedebilir” şeklinde konuştu.“BORSALAR OLUMLU GİDİYOR”Borsanın durumuna da değinen Nural , “Türk borsası da dahil olmak üzere borsalar olumlu gidiyor. Türk borsası da çok düşmüştü. Dolayısıyla çıkış olması gerekiyordu ve bu şekilde de devam edeceği öngörülüyor” sözlerine yer verdi.
“PİYASALARDA EN ÇOK KONUŞULAN DURUM VADE”Faiz politikası hakkında konuşan Nural, “Faizlerde sıkı durum devam ediyor. Gelişmiş ülkeler faiz indirim sürecine girdi. Amerika dün 25 baz puanda düşürdü. Avrupa Merkez Bankası da gevşeme politikasında. Biz henüz bu gevşeme politikasına giremiyoruz çünkü Merkez Bankası Başkanı enflasyon beklentilerinin sabit kaldığını, düşmediğini söylüyor. Dezenflasyon süreci devam ediyor demekle birlikte istenilen noktaya gelinmediği bahsediliyor. Faizlerin yüksek tutulacağı ve bu faizler ile devam edileceği belirtildi ama bunun da yan etkisi var. Ekonomi giderek yavaşlamaya başladı. Sanayi ve hizmet üretiminde yavaşlama görülüyor. Özellikle sanayi üretiminde çok ciddi yavaşlama var. Bir yandan kredi oranları, bir yandan faiz oranları ile yatırımcıyı ve sanayicinin kredi alması imkansız hale getirirken; diğer yandan da ödemeleri geciktiriyor. Piyasalarda en çok konuşulan durum vade. Bir satış yaptığın zaman peşin alabiliyor musun? Önemli olan yapılan ticari işin ne kadar hızlı geri ödendiği. Birçok büyük şirket ödemesi gerek borçları 4, 5 ay geciktiriyor. Ödemelerde gecikmeler var. Bu gecikmeler şirket zora girdi anlamına gelmiyor. Belki de yüksek faizden yararlanmak amacıyla herkes borcunu ne kadar geç ödersem o kadar faiz alıp, bu kadar kar ederim düşüncesinde oluyorlar” dedi. “BU FAİZ ORANLARI İLE UZUN ZAMAN DAYANILAMAZ”Faiz oranları hakkında konuşmasına devam eden Nural, “Bu bakış açısı ile doları ele aldığımızda ihracatçı firmalar, Türk Lirasının aşırı değerli olması ve sabit kalmasında dolayı dış pazarda rekabet gücünü zorlamaya başladılar. İçeride de maliyet unsuru yükseldi. Artık rekabet edemez duruma geldi. Dolayısıyla bu da onların iç pazardaki ödemelerini geciktirerek belki de faizden yararlanarak iç ödemeleri kapatmasına yarıyor. Bu faiz oranları ile ekonomik anlamda uzun zaman dayanılamaz. 4-5 ay daha en fazla dayanılır. Sonrasında ise Türkiye’de de faiz oranlarında gevşeme yapılacaktır” diye konuştu.
AMERİKAN EKONOMİ PİYASALARI YÜZDE 3’E YAKIN BİR BÜYÜME İÇİNDETrump’ın politikasını değerlendiren Nural, “Donald Trump’ın seçimi kazanması ile şuanda bir dünya finans piyasasında da siyasi olarak da denge değişimi yaşıyoruz. Çok pragmatik bir politikacı ve daha önceden sözünü vermiş olduğu vergi indirimleri var. İç piyasada şirketlere yönelik vergi indirimleri ve birçok regülasyonlarda hareketlerini kısıtlayacak olan yasaları azaltacak ve bürokrasiyi azaltacak ekonominin çok rahat bir biçimde hızlanmasını sağlamak üzere önlemler düşünüyor. Dolayısıyla Amerika’nın borsalarında yükselişler bekleniyor. Amerikan ekonomi piyasaları yüzde 3’e yakın bir büyüme içinde ve bu yeni gelen önlemlerle ekonominin daha fazla hızlanmasını bekleniyor” diye konuştu.“TRUMP ENFLASYONU ARTTIRICI BİR SİYASET İZLİYOR”Trump’ın enflasyonu arttırıcı bir siyaset izlediğini ifade eden Nural, “Trump büyük bir çoğunluğu elde etti. Dolayısıyla istediği yasaları kongreden ve senatodan rahat bir şekilde geçirebilecek çoğunlukta. Dolayısıyla eli de rahat. Avrupa’ya bakacak olduğumuzda ise bölünmüş bir Avrupa ile karşı karşıyayız. Hatta Avrupa Birliği fikrini bile bazı ülkeler tekrardan masaya yatırıyorlar. Siyasi olarak da Avrupa hükümetleri güçsüz diyebiliriz. Bir taraftan bütçe ve iç borçlar ile boğuşuyorlar. Diğer tarafta Amerika vergileri indireceğim derken, Avrupa vergileri arttırmaya devam ediyor ve harcamaları kesiyor. Avrupa enflasyonist bir politikaya devam ediyor. Donald Trump yapmış olduğu ve yapacak olduğu siyasi ekonomi politikası ile aslında enflasyonu arttırıcı bir siyaset izliyor diyebiliriz. Trump’ın izlediği politika, enflasyonu yeniden artıracak etkiler yaratabilir.” dedi.“EURO DEĞER KAYBEDEBİLİR”Döviz kurları üzerinden değerlendirme yapan Nural, “Euro’nun Amerikan doları karşısında değer kaybetmesi beklenebilir. 1.05 seviyelerine kadar bekleyebiliriz. Paranın Amerika’ya doğru özellikle borsalara ve Amerika hisse senetlerine doğru yükselme beklentisi var. Çünkü Amerika ekonomisi canlanacak. Amerika’da hisse senetleri anlamında bir boğa piyasası beklentisi içerisinde. Dünya’dan oraya doğru bir para akışı bekleniyor. Trump’ın ekonomisi de tekrar eski gücüne kavuşturmak istemesiyle borsada bir yükseliş bekleniyor. Dolar endeksi önemli bir endekstir. Seçim öncesinden itibaren Trump’ın kazanacağı öngörüldüğü için dolar endeksi de yüzde 104.58 seviyelerine yükseldi. Ekim ayı başında 99.90 seviyesinde iken Kasım ayının başında seçimlerle birlikte 104.58 ve 105 seviyelerine gelmiş durumda. Dolar endeksinin yükselmesi diğer yandan birçok emtianın da değer kaybedeceği anlamına gelir. Bu değer kayıpları görülüyor ve değer kaybının devamını da bekliyorum” ifadelerini kullandı.“TÜRK LİRASI DEĞER KAYBEDEBİLİR”Türk Lirasının durumuna da değinen Nural, “Euro son iki üç gün içerisinde yüzde 2 ve 3’e yakın bir değer kaybına uğradı ancak Türk Lirası’na hiçbir şey olmadı. Türk Lirası şekliyle, kalması giderek güçleşiyor. Şuanda aşırı değerli. Serbest kurda değiliz. Ama bu ne kadar sürer? Ve bunu sürdürmek daha da zorlaşacak. Türk Lirası’nda değer kaybı olmadı ama gelecekte değerli kalması daha da zorlaşacak ve Türk Lirası değer kaybedebilir” şeklinde konuştu.“BORSALAR OLUMLU GİDİYOR”Borsanın durumuna da değinen Nural , “Türk borsası da dahil olmak üzere borsalar olumlu gidiyor. Türk borsası da çok düşmüştü. Dolayısıyla çıkış olması gerekiyordu ve bu şekilde de devam edeceği öngörülüyor” sözlerine yer verdi.“PİYASALARDA EN ÇOK KONUŞULAN DURUM VADE”Faiz politikası hakkında konuşan Nural, “Faizlerde sıkı durum devam ediyor. Gelişmiş ülkeler faiz indirim sürecine girdi. Amerika dün 25 baz puanda düşürdü. Avrupa Merkez Bankası da gevşeme politikasında. Biz henüz bu gevşeme politikasına giremiyoruz çünkü Merkez Bankası Başkanı enflasyon beklentilerinin sabit kaldığını, düşmediğini söylüyor. Dezenflasyon süreci devam ediyor demekle birlikte istenilen noktaya gelinmediği bahsediliyor. Faizlerin yüksek tutulacağı ve bu faizler ile devam edileceği belirtildi ama bunun da yan etkisi var. Ekonomi giderek yavaşlamaya başladı. Sanayi ve hizmet üretiminde yavaşlama görülüyor. Özellikle sanayi üretiminde çok ciddi yavaşlama var. Bir yandan kredi oranları, bir yandan faiz oranları ile yatırımcıyı ve sanayicinin kredi alması imkansız hale getirirken; diğer yandan da ödemeleri geciktiriyor. Piyasalarda en çok konuşulan durum vade. Bir satış yaptığın zaman peşin alabiliyor musun? Önemli olan yapılan ticari işin ne kadar hızlı geri ödendiği. Birçok büyük şirket ödemesi gerek borçları 4, 5 ay geciktiriyor. Ödemelerde gecikmeler var. Bu gecikmeler şirket zora girdi anlamına gelmiyor. Belki de yüksek faizden yararlanmak amacıyla herkes borcunu ne kadar geç ödersem o kadar faiz alıp, bu kadar kar ederim düşüncesinde oluyorlar” dedi. “BU FAİZ ORANLARI İLE UZUN ZAMAN DAYANILAMAZ”Faiz oranları hakkında konuşmasına devam eden Nural, “Bu bakış açısı ile doları ele aldığımızda ihracatçı firmalar, Türk Lirasının aşırı değerli olması ve sabit kalmasında dolayı dış pazarda rekabet gücünü zorlamaya başladılar. İçeride de maliyet unsuru yükseldi. Artık rekabet edemez duruma geldi. Dolayısıyla bu da onların iç pazardaki ödemelerini geciktirerek belki de faizden yararlanarak iç ödemeleri kapatmasına yarıyor. Bu faiz oranları ile ekonomik anlamda uzun zaman dayanılamaz. 4-5 ay daha en fazla dayanılır. Sonrasında ise Türkiye’de de faiz oranlarında gevşeme yapılacaktır” diye konuştu. 
